Istotną zmianą w nowej Wspólnej Polityce Rolnej jest nowy sposób programowania w zakresie płatności bezpośrednich – w perspektywie na lata 2021-2027 po raz pierwszy zostaną one włączone do dokumentu programowego (Krajowego Planu Strategicznego), obejmującego perspektywę kilku lat.
Jak zaznacza minister rolnictwa Grzegorz Puda, w obszarze płatności bezpośrednich i płatności PROW w Krajowym Planie Strategicznym konieczne będzie uregulowanie m.in.: wymogów związanych z systemem warunkowości, podstawowego wsparcia dochodów, płatności redystrybucyjnej, płatności dla młodych rolników, płatności związanych z produkcją w sektorach doświadczających trudności, systemów wsparcia na rzecz klimatu i środowiska (ekoschematy), w tym w zakresie rolnictwa ekologicznego i dobrostanu zwierząt oraz płatności ONW.
Realizując nowe cele WPR, przyszła polityka rolna stawia duży nacisk na nową „zieloną architekturę”, która ma się przyczynić się do realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu. Obejmuje ona wzajemnie uzupełniające się obowiązkowe wymogi oraz dodatkowe zachęty w celu wypełniania praktyk rolniczych korzystnych dla środowiska i klimatu –
– Warunkowość, jako podstawowa i najważniejsza część „zielonej architektury”, składać się będzie z szeregu zobowiązań środowiskowych i klimatycznych do obowiązkowego spełniania przez rolników, ubiegających się o płatności bezpośrednie i niektóre płatności objęte zintegrowanym systemem zarządzania i kontroli w ramach II filara. Ekoschematy (systemy na rzecz klimatu i środowiska), będą miały charakter dobrowolnej (dla rolników), rocznej płatności, na którą państwa członkowskie będą zobowiązane przeznaczyć co najmniej 20% płatności bezpośrednich. Opracowano już wstępne propozycje norm warunkowości oraz praktyk w ramach ekoschematów. Ponadto, aby urealnić zagospodarowanie budżetu ekoschematów planuje się wdrażanie w ich ramach – również płatności ekologicznych i płatności dobrostanowych. KPS określi także cele na które zostaną przeznaczone środki z PROW – informuje MRiRW.
Jak się dowiedzieliśmy, w ramach płatności ekologicznych przewiduje się zmiany, które znacznie podniosą ich atrakcyjność dla rolników np. premię za zrównoważoną produkcję roślinno-zwierzęcą, uproszczoną płatności dla małych gospodarstw, większą elastyczność pozwalającą na szybsze reagowanie na zmiany rynkowe, wyższe stawki płatności do hektara i skorelowanie z produkcją na rynek.
Według MRiRW opracowywany kształt przyszłego wsparcia przyczyni się do realizacji jednego z celów „Strategii od pola do stołu”, „Strategii na rzecz bioróżnorodności 2030”, którym jest prowadzenie do 2030 r. produkcji ekologicznej na co najmniej 25% powierzchni wszystkich użytków rolnych UE.
Działania te powinny te poprawić efektywność i zwiększyć towarowość produkcji ekologicznej. W ramach płatności za dobrostan zwierząt oprócz kontynuacji wsparcia dla świń, krów i owiec planuje się rozszerzenie o nowe gatunki takie jak: drób, bydło opasowe i konie.
W ramach przyszłej WPR również planuje się również wdrożenie szeregu rozwiązań uproszczeniowych w zakresie płatności, szczególnie dla małych gospodarstw.
