Ślady najstarszych tężni, wykorzystywanych do warzenia soli, odkryli na terenie Inowrocławia (woj. kujawsko-pomorskie) naukowcy z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, jak podaje PAP. Wykopaliska wskazują, że najstarsze znane tego typu budowle działały w tym miejscu w II-IV w.
Poznańscy naukowcy, podczas wykopalisk, natrafili na ślady fundamentów dużych konstrukcji drewnianych. Z analizy ich ułożenia oraz towarzyszących im znalezisk, wnioskują, że były to podstawy tężni.
Największa z pięciu zlokalizowanych konstrukcji mogła mieć 37 metrów długości i 6 metrów szerokości, pozostały były nieco mniejsze. Z dotychczasowych badań wynika, że działały one w okresie rzymskim, między II, a początkiem IV wieku naszej ery.
W ocenie naukowców, zasada ich działania była zbliżona do współczesnych tego rodzaju konstrukcji, które istnieją w Polsce, m.in. w Ciechocinku i Inowrocławiu. Solanka, o początkowym stężeniu około 6 proc., spływa 2-3 razy po ramach wypełnionych gałęziami tarniny. W toku tego procesu odparowuje z niej część wody i roztwór zwiększa stężenie do ok. 25 proc., co ułatwia odzyskanie z niego czystej soli innymi metodami.
Na terenie obecnego Inowrocławia stężoną solankę prawdopodobnie odparowywano dalej podgrzewając na paleniskach. Wokół reliktów, konstrukcji, które mogły być tężniami, natrafiono na ślady ponad 200 palenisk.
Inowrocław, zwany często miastem na soli”, leży na potężnym wsadzie solnym, który miał ogromne znaczenie dla rozwoju miasta. Na głębokości od 4500 do około 6000 m pod Równiną Inowrocławską zalega sól, będąca pozostałością istniejącego tu przed 210 mln lat Morza Cechsztyńskiego. W 1875r. powstało uzdrowisko, w którym do dziś wykorzystuje się do celów leczniczych miejscowe bogactwa naturalne: sól i solankę.
W parku zdrojowym, zwanym Parkiem Solankowym, znajdująsię wszystkie obiekty sanatoryjne. Najstarsze pochodzą z drugiej połowy XIX wieku. Najnowszą budowlą jest otwarta we wrześniu 2001 roku tężnia solankowa. Inhalatorium solankowe przyciąga kuracjuszy walorami leczniczymi i oryginalnością konstrukcji. Działanie tężni jest bardzo proste: solanka jest pompowana na najwyższy poziom budowli, po czym swobodnie spływa po gałązkach tarniny ulegając przy tym odparowaniu. Wokół tężni powietrze nasycone jest jodem i mikroelementami, powstającymi wskutek ociekania solanki i działania ruchu powierza. Wytworzony w ten sposób aerozol, służy profilaktyce i wspomaga leczenie schorzeń górnych dróg oddechowych, chorób tarczycy, schorzeń alergicznych skóry, obniża poziom ciśnienia tętniczego.
Inowrocławska tężnia ma kształt dwóch połączonych ze sobą wieloboków, mierzy 9 metrów wysokości i ponad 300 metrów długości. Taka konstrukcja najkorzystniej zapewnia wytwarzanie aerozolu solankowego i zapobiega jego rozpraszaniu. Na całej długości tężni znajduje się taras widokowy, z którego można podziwiać panoramę Parku Solankowego i części miasta.
Inowrocławska budowla, trzecia w kraju pod względem chronologii powstania, jest drugą co do wielkości. W całej Europie jest tylko kilkanaście tężni, w tym jedna w mieście partnerskim Inowrocławia – niemieckim Bad Oeynhausen. Przy jej budowie wykorzystano tarninę z okolic Inowrocławia.
“
