fbpx

Idea i cele integrowanej produkcji ziemniaka

Ziemniak należy do głównych roślin rolniczych naszego kraju, chociaż obecnie powierzchnia uprawy ciągle się zmniejsza. Wszechstronność użytkowania bulw ziemniaka, czyli jako produkt do bezpośredniej konsumpcji, surowiec do przetwórstwa spożywczego, skrobiowego i w gorzelnictwie oraz jako pasza stanowi uzasadnienie, że ponad 1 mln gospodarstw w kraju zajmuje się uprawą tej rośliny.

Z punktu widzenia wymagań rynkowych i organizacyjnych jest to zjawisko niezbyt korzystne, z uwagi na silne rozproszenie produkcji, ale z punktu widzenia agronomicznego udział ziemniaka w zmianowaniu jest bardzo cenny, gdy ma się na myśli zrównoważony system gospodarowania w rolnictwie a taki w Polsce jest preferowany. Tradycyjny system produkcji ziemniaka w Polsce oznacza w większości gospodarstw bardzo niski stopień chemizacji technologii, ale coraz więcej przybywa gospodarstw, w których ilość zużywanych środków ochrony roślin i poziom nawożenia są bardzo wysokie. Oferta rynkowa ziemniaka z jednych i z drugich gospodarstw nie jest rozpoznawalna, bo nie jest określona żadnym znakiem lub certyfikatem z wyjątkiem marginalnej skali gospodarowania metodami ekologicznymi Stąd zaistniała pilna potrzeba wprowadzenia systemu integrowanej produkcji ziemniaka jako wyróżnika dla towaru produkowanego w systemie, którego efektem jest bezpieczny produkt żywnościowy, wyprodukowany z zachowaniem ochrony środowiska rolniczego.

Baner Syngenta

Pojęcie integrowanej produkcji (IP) zrodziło się w krajach o wysokim stopniu chemizacji rolnictwa. Powszechne stosowanie środków ochrony roślin oraz dużych dawek nawożenia mineralnego w rolnictwie konwencjonalnym spowodowało wzrost plonowania roślin, ale w dłuższej perspektywie czasu stanowi zagrożenie dla środowiska naturalnego, a przede wszystkim dla konsumentów, którzy poszukują zdrowej, bezpiecznej i dobrej jakości żywności.

Integrowana produkcja rolnicza jest systemem gospodarowania w rolnictwie, uwzględniającym najnowsze osiągnięcia nauki i techniki w zakresie ochrony otaczającego środowiska i rolniczego krajobrazu, którego celem jest uzyskanie produktów rolnych o najwyższej jakości, bezpiecznych dla zdrowia ludzi oraz zapewniających konkurencyjność na rynku i ułatwiającym ich sprzedaż. Integrowana produkcja jest połączeniem Dobrej Praktyki Rolniczej (zgodny z prawami przyrody sposób gospodarowania), Integrowanej Ochrony Roślin (kombinacja zabiegów uprawowych, biologicznych i chemicznych utrzymujących występowanie agrofagów poniżej progów ich ekonomicznej szkodliwości) oraz Postępu Biologicznego (wprowadzenia do uprawy odmian o wysokiej odporności na choroby i szkodniki oraz stresy środowiskowe). Integrowana produkcja jest więc drogą do obniżenia poziomu chemizacji rolnictwa.

Jest to metoda wymagająca od producenta dużej wiedzy, doświadczenia i przestrzegania ustalonych zasad oraz procedur w uprawie. Podstawową zasadą systemu jest stosowanie się do opracowanej instrukcji i prowadzenie szczegółowej dokumentacji całego procesu produkcyjnego.

Szczegółowa instrukcja uwzględnia następujące elementy produkcji:
– właściwa agrotechnika, nawożenie i zmianowanie,
– dobór odpowiedniej odmiany pod kątem odporności na agrofagi,
– wysokiej jakości materiał sadzeniakowy,
– umiejętność rozpoznawania przez producenta najgroźniejszych agrofagów, ocena wizualna stanu zdrowotności uprawy,
– znajomość progów szkodliwości dla agrofagów,
– dobór zarejestrowanych środków ochrony roślin,
– dobór dawki, właściwy termin zabiegu,
– znajomość łącznego stosowania środków ochrony roślin,
– stosowanie atestowanego sprzętu ochrony roślin,
– ochrona organizmów pożytecznych (pszczoły, biedronki),
– zapobieganie skażeniom środowiska naturalnego (wody, powietrza, gleby),
– kontrola jakości produktu (zawartość azotanów, metali ciężkich w bulwach),
– przestrzeganie zasad bezpieczeństwa.

Stosowanie integrowanej produkcji ziemniaka ma dwa główne cele:
ekonomiczny – osiąganie dochodów z produkcji ziemniaka na poziomie wyższym od dochodu z produkcji konwencjonalnej, oszczędne aplikowanie środków ochrony roślin i nawozów mineralnych, stabilizacja plonowania, poprawa jakości plonu, a ponadto aktywizacja sprzedaży zbiorów, wynikająca z identyfikacji produkcji (umieszczenie znaku IP na opakowaniu),
ekologiczny – ograniczenie skażenia środowiska przyrodniczego, ochrona zdrowia i bezpieczeństwo producentów oraz kupujących ziemniaki, rozwój infrastruktury ekologicznej na poziomie gospodarstwa i większego ekosystemu poprzez zmniejszenie stopnia chemizacji technologii produkcji oraz zwiększenie bioróżnorodności w rolnictwie.

Ziemniak jest gatunkiem bardzo trudnym w produkcji z uwagi na zagrożenie ze strony szeregu chorób i szkodników oraz łatwość zachwaszczania się plantacji w niektórych okresach wegetacji (od posadzenia do zwarcia rzędów i przy zasychaniu plantacji). Do najważniejszych chorób ziemniaka należą: zaraza ziemniaka, alternarioza, rizoktonioza, parch zwykły i srebrzysty, czarna nóżka oraz fuzariozy. Do szkodników o największym znaczeniu należą: stonka ziemniaczana, szkodniki glebowe – rolnice, drutowce i pędraki oraz mszyce – wektory chorób wirusowych. Ziemniak narażony jest dodatkowo na różne organizmy kwarantannowe, wśród których najważniejsze to: bakterioza pierścieniowa ziemniaka, rak ziemniaka, mątwik ziemniaczany.

Ziemniak należy do gatunków o wysokiej produktywności biomasy z ha, wynoszącej niekiedy 50 a nawet 60 ton, a więc wymaga odpowiedniego odżywienia roślin. Stosowanie nawozów organicznych i nawozów zielonych, jako podstawy nawożenia, powinno być uzupełnione nawożeniem mineralnym doglebowym lub poprzez dolistne dokarmianie. Właściwe bilansowanie składników pokarmowych jest możliwe poprzez monitorowanie stanu odżywienia roślin oraz uzupełniające nawadnianie w okresach suszy.
Z jednej strony wysoki stopień trudności w uprawie ziemniaka, a z drugiej fakt, że Polacy dużo konsumują ziemniaków (blisko 130 kg/osobę/rok), uzasadnia do wprowadzenia w kraju integrowanej produkcji na szeroką skalę.

Producenci zainteresowani tą formą produkcji uzyskać mogą pełną informację na temat integrowanej produkcji w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Roślin i Nasiennictwa i jego oddziałach na terenie województwa.

McHale - baner
Danko baner marzec 2024
Webinarium konopie - baner
POZ 2024 - baner

ZOSTAW KOMENTARZ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Najpopularniejsze artykuły
NAJNOWSZE WIADOMOŚCI
[s4u_pp_featured_products per_row="2"]
INNE ARTYKUŁY AUTORA




ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

NAJNOWSZE KOMENTARZE

Newsletter

Zapisz się do Rolniczego Newslettera WRP.pl, aby otrzymywać informacje o tym co aktualnie najważniejsze w krajowym i zagranicznym rolnictwie.