Na polach z rzepakiem jak co roku widoczne są uszkodzenia po zabiegach herbicydowych spowodowane znoszeniem cieczy roboczej podczas zabiegu. Uszkodzenia te mogą dotyczyć również źle umytego opryskiwacz po herbicydach. Sprawdź jakie substancje czynne mogą uszkodzić rzepak.
Do najgroźniejszych uszkodzeń na rzepaku, jakie obserwujemy wiosną, należą uszkodzenia herbicydowe. Dochodzi do nich zazwyczaj, gdy nasze pola z rzepakiem sąsiadują z uprawami zbóż.
Do zabiegów herbicydowych w zbożach często używamy herbicydów, które należą do grupy HRAC 2. Są to bardzo popularne substancje typu: jodosulfuron metylosodowy, metsulfuron metylowy, tribenuron metylu. Jeżeli zabieg jest robiony podczas wysokiej temperatury powietrza i intensywnego promieniowania UV albo gdy jest wietrznie, to ciecz robocza z herbicydu ze zbóż może być znoszona na sąsiadujące pola np. właśnie z rzepakiem. Takie plantacje ulegną uszkodzeniu.
Drugą najczęstszą przyczyną uszkodzenia herbicydowego w rzepaku, jaką obserwujemy wiosną, jest źle umyty opryskiwacz po herbicydach zbożowych. Gdy do odchwaszczania pól ze zbożami używamy herbicydów zbożowych z grupy HRAC 2 – i nie umyjemy porządnie opryskiwacza po tym zabiegu, a następnie wjedziemy w rzepak – to uszkodzimy plantację z rzepakiem.
Na rzepaku wskutek fitotoksyczności po herbicydach z grupy HRAC 2, będą widoczne czerwone plamy na liściach i łodygach. Najpierw pokażą się chlorozy i czerwienienie na nerwach liści rzepaku, a następnie kolor zmienią całe liście i łodygi. Liście w palcach będą się kruszyć. Rośliny rzepaku będą skarłowaciałe i zaczynają zamierać od stożków wzrostu. Taki rzepak już nie wyda już plonu. Gdy uszkodzenie obejmuje dużą część plantacji, to niestety taki rzepak kwalifikuje się do likwidacji.
Herbicydy należące do grupy HRAC 2 – na czym polega mechanizm działania, jakie to są grupy chemiczne i jakie substancje czynne należą do tych herbicydów?
Herbicydy należące do mechanizmu działania HRAC 2 – blokują aktywność syntazy acetomleczanowej ALS (ALS to enzym) i uniemożliwiają powstawanie/biosyntezę trzech aminokwasów: leucyny, izoleucyny i waliny. Powoduje to zaburzenia w syntezie białek, a rośliny przestają rosnąć. Substancje z grupy HRAC 2 przenikają do chwastów przez liście i korzenie, a następnie są przemieszczane we floemie i ksylemie chwastów do stożków wzrostu. Gdy jest wysokie ich stężenie, to chwasty zamierają. Do grupy HRAC 2 należą m.in. grupy chemiczne takie jak: sulfonylomoczniki, triazolopirymidyny, pochodne kwasu karboksylowego, imidazolinony.
Popularne substancje czynne i preparaty należące do grupy HRAC 2:
- jodosulfuron metylosodowy (zawarty m.in. w Sekator Plus, Sekator 125 OD, Huzar Plus, Huzar Activ Plus, Alister Grande 190 OD) ) = grupa chemiczna sulfonylomoczniki
- metsulfuron metylowy (np. Toto 75 SG, Primstar 25 SG) ) = grupa chemiczna sulfonylomoczniki
- tribenuron metylu (Helm Tribi 75 WG) ) = grupa chemiczna sulfonylomoczniki
- tifensulfuron metylowy (Toto 75 SG) = grupa chemiczna sulfonylomoczniki
- amidosulfuron (Sekator 125 OD) = grupa chemiczna sulfonylomoczniki
- tritosulfuron (Mocarz 75 WG) = grupa chemiczna sulfonylomoczniki
- mezosulfuron metylowy (Huzar Plus, Alister Grande 190 OD) = grupa chemiczna sulfonylomoczniki
- piroksysulam (Rexade, Nomad 75 WG) = grupa chemiczna triazolopirymidyny
- florasulam (Rexade, Rassel 100 SC, Quelex, Mustang 306 SE, Axial Komplett) = grupa chemiczna triazolopirymidyny
- tienkarbazon metylowy (Huzar Activ Plus) = grupa chemiczna pochodne kwasu karboksylowego
- imazamoks używamy m.in. w ochronie rzepaku, soji, grochu na suche nasiona (Cleravo 285 SC, Cleravo Flex, Corum 502,4 SL) = grupa chemiczna imidazolinony
Grupy chemiczne należące do mechanizmu HRAC 2 różnią się między sobą, m.in. temperaturą działania. Na przykład substancja czynna florasulam, która należy do grupy chemicznej triazolopirymidyn działa już w niższych temperaturach, tj. od temp. 4-5oC, za optimum uważa się temperaturę 10-25oC. Z kolei większość sulfonylomoczników wymaga wyższej temperatury do działania, tj. od około 8-10oC, co może być trudne do osiągniecia, szczególnie na przedwiośniu.
