fbpx

Ekspert Radzi: Populacyjne i heterozyjne odmiany zbóż. Wady i zalety

Największe możliwości wzrostu plonów roślin, tkwią w postępie hodowlanym i związaną z tym  wymianą materiału siewnego, a więc wykorzystania nowych odmian. Przeciętnie w Polsce uzyskuje się o 50 % niższe plony, niż w doświadczeniach prowadzonych w stacjach COBORU.

W przypadku zbóż szczególnie niekorzystnie w tym porównaniu wypada żyto (około 40 % plonów), zaś najlepiej pszenica (60 %). „Praktyczna żywotność” odmiany, mierzona wysokimi i stabilnymi plonami oraz dobrą jakością, trwa u nas od 3 do 5 lat, niekiedy dłużej. Po tym okresie następuje stopniowy spadek potencjału plonowania, pogorszenie cech jakościowych, zmniejszenie odporności na stresy oraz patogeny chorób.

Baner Syngenta

Konieczna staje się wymiana materiału siewnego, polegająca na zakupie nowych odmian, wcześniej sprawdzonych w lokalnych warunkach klimatyczno-glebowych przez stacje COBORU, które podają dla każdego województwa listę zalecanych odmian (LZO). Poniżej podajemy charakterystykę rodzajów odmian oferowanych przez firmy hodowlane.

Odmiany populacyjne (liniowe) – dominują w ofercie handlowej na naszym rynku, choć sukcesywnie, wypierane są przez lepiej oceniane pod względem plonotwórczym odmiany heterozyjne. Ich materiał siewny uzyskiwany jest klasyczną metodą hodowlaną, głównie przez krzyżowanie lub selekcję. Może być corocznie produkowany (odnawiany) przez producenta rolnego.

Odmiany heterozyjne (mieszańcowe, hybrydowe) – powstałe w wyniku corocznego krzyżowania form rodzicielskich, głównie gatunków obcopylnych – u nas w 100% kukurydza i buraki cukrowe, poza tym w znacznej części rzepak, żyto, większość warzyw oraz (na mniejszą skalę) inne gatunki. Ich materiał siewny musi być corocznie odnawiany (zakupywany przez rolnika), gdyż tzw. wybujałość cech, a więc wyższe i lepsze jakościowo plony, uzyskuje się tylko w pierwszym roku uprawy (pokolenie F1). Po  powtórnym wysiewie zebranych nasion, następuje rozszczepienie cech, w wyniku czego plony gwałtownie spadają. Materiał siewny tych odmian jest droższy, ale na ogół rekompensuje poniesione koszty.

Odmiany transgeniczne, częściej znane pod nazwą GMO (genetycznie modyfikowane organizmy). Uzyskiwane są w warunkach laboratoryjnych metodą inżynierii genetycznej, a następnie reprodukowane w klasycznych warunkach polowych. Do materiału genetycznego tych odmian wszczepione są geny, pochodzące spoza tego gatunku, przekazujące pożądane cechy dla: rolnika, przemysłu, konsumenta żywności, paszy dla zwierząt, itp. Typowym przykładem są transgeniczne odmiany soi uprawiane w Ameryce, odporne na glifosat, dzięki czemu soja może być skutecznie odchwaszczana w okresie wegetacji totalnym herbicydem, jakim jest Roundup i jego liczne generyki. W przypadku innych roślin (rzepak, bawełna, ziemniak, kukurydza, ryż, pomidor), modyfikowane są inne cechy, np. odporności na suszę. W Polsce, jak też innych krajach  UE uprawa odmian transgenicznych jest zabroniona.

McHale - baner
Danko baner marzec 2024
Webinarium konopie - baner
POZ 2024 - baner

ZOSTAW KOMENTARZ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Najpopularniejsze artykuły
NAJNOWSZE WIADOMOŚCI
[s4u_pp_featured_products per_row="2"]
INNE ARTYKUŁY AUTORA




ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

NAJNOWSZE KOMENTARZE

Newsletter

Zapisz się do Rolniczego Newslettera WRP.pl, aby otrzymywać informacje o tym co aktualnie najważniejsze w krajowym i zagranicznym rolnictwie.