W poprzedniej odsłonie cyklu pisaliśmy o tym, jak sprawić, aby rośliny efektywniej wykorzystywały wilgoć. Dzisiaj radzimy, jak najlepiej zadbać o odpowiednią strukturę gleby.
- Staraj się by pola w twoim gospodarstwie były możliwie długo zajęte przez rośliny uprawne, w tym oziminy oraz międzyplony uprawiane na nawóz zielony. Wpływa to korzystnie na właściwości fizyczne i biologiczne gleby, sprzyja tworzeniu gruzełkowatej struktury, zapobiega erozji wodnej i wietrznej oraz zapewnia rozwój pożądanych próchnico- i strukturotwórczych mikroorganizmów.
- Gruzełkowata struktura zapewnia właściwe stosunki powietrzno-wodne i cieplne gleb, sprzyja gromadzeniu wód opadowych, zmniejsza erozję gleb, jak też ich opór podczas wykonywanych uprawek, zwłaszcza energochłonnej orki. Poza tym korzystnie oddziałuje na właściwości sorpcyjne gleby, czyli zatrzymywanie i przyswajalność wnoszonych do niej składników pokarmowych.
- Gruzełkowatą strukturę gleb łatwiej uzyskać po ich doprowadzeniu do optymalnego odczynu (pH 5,5-7,2), zależnie od ich zwięzłości i wymagań roślin. Niezbędna jest też wysoka zawartość substancji organicznej, w tym próchnicy, powstałej w wyniku mikrobiologicznych przemian nawozów naturalnych (obornika, gnojowicy, gnojówki) i organicznych (resztek pożniwnych, w tym słomy, łodyg i liści roślin okopowych, warzywnych, chmielu, tytoniu, malin, a także kompostu i nawozów zielonych). Stabilną strukturę gruzełkowatą gleb łatwiej utrzymać ograniczając zabiegi uprawowe do niezbędnego minimum, głównie głębokie orki oraz uprawki narzędziami aktywnymi, które prowadzą do nadmiernego rozpylania gleby.
- Przy ograniczaniu intensyfikacji uprawy roli, należy się kierować zasadą „zabiegów uprawowych powinno być tak dużo, jak jest to konieczne, a jednocześnie tak mało jak to możliwe”, z myślą o uzyskaniu, przy możliwie małych kosztach, satysfakcjonujących plonów. Poza tym zabiegi uprawowe staraj się wykonywać przy optymalnej wilgotności gleby, co zmniejsza także jej opór i wydatek energetyczny na glebach zwięzłych.
- Powstające po opadach zaskorupienie wierzchniej warstwy gleby (zwykle nadmiernie rozpylonej, np. podczas rozbijania brył), staraj się jak najszybciej zlikwidować przy użyciu brony, wału kolczastego (typu Cambridge lub Crosskil), bądź pielnika.
W okresach z nadmiarem wody spulchnij głębszą warstwę gleby, np. kultywatorem i broną, pielnikiem lub odpowiednim agregatem. Celem tych zabiegów jest rozluźnienie i napowietrzenie gleby, odparowanie nadmiaru wody i poprawa jej bilansu cieplnego.
