Ekoschematy – rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi [video]

W życie wszedł Krajowy Plan Strategiczny, który w latach 2023-2027 będzie wyznaczał zasady oraz możliwości finansowania gospodarstw w ramach zmienionej Wspólnej Polityki Rolnej. Podczas warsztatów szkoleniowych prowadzonych przez firmę PROINVEST na targach Agrotech w Kielcach, rolnicy mogli zapoznać się z nowymi wytycznymi dotyczącymi między innymi Rolnictwa węglowego, które jest metodą pozwalającą na ograniczenie emisję dwutlenku węgla i zwiększa  stopień zatrzymania węgla w glebie.

Przedstawiamy część drugą cyklu o ekoschematach dotyczącą płatności związanej z rolnictwem węglowym i zarządzaniem składnikami odżywczymi. W części pierwszej przybliżyliśmy płatności bezpośrednie, warunkowość i wytyczne oraz kwoty płatności w poszczególnych działaniach.

Sekwestracja CO₂ przyczynia się do ochrony gleby i środowiska. Zdrowie gleby wpływa na jakość plonów, co z kolei przynosi rezultat w postaci dochodów i obniżenie kosztów. Wyższy poziom materii organicznej w glebie to między innymi ulepszona struktura gleby, większa odporność na zmienność pogody jak susze i powodzie oraz większa zdolność do zatrzymania składników odżywczych co ogranicza ich straty poprzez wpływ pól uprawnych.

Płatności do rolnictwa węglowego i zarządzania składnikami odżywczymi obejmują 8 praktyk, które są objęte systemem punktowym.

 

Poszczególnym 8 praktykom przypisano odpowiednią liczbę punktów:

1 pkt = 22,47 € * (w przybliżeniu 100 zł)

* Stawki płatności określane w Euro przeliczane na złotówki wg kursu PL/EUR ustalonego na ostatni dzień roboczy września danego roku.

Punkty są oparte na wyliczonych stawkach płatności stanowiących rekompensatę dodatkowych poniesionych kosztów i utraconych dochodów w wyniku realizacji danej praktyki.

Warunki wejścia:

Uzyskanie minimalnej liczby punktów, która stanowi równowartość punktów, które rolnik otrzymałby w sytuacji realizacji co najmniej 25% powierzchni użytków rolnych najwyżej punktowanej praktyki (5 pkt./ha)

Przykład:

• Gospodarstwo o powierzchni 10 ha użytków rolnych

– Musi uzyskać minimalną liczbę punktów 12,5 pkt.

25% * 10 ha = 2,5 * 5 pkt/ha = 12,5 pkt.

• Gospodarstwo o powierzchni 100 ha

– Minimalna liczba punktów do realizacji to 125 pkt.

25% * 100 ha = 25 * 5 pkt/ha = 125 pkt.

Realizację tej minimalnej liczby punktów rolnik może osiągnąć poprzez dowolną liczbę praktyk. Oznacza to, że w zależności od tego, jakie praktyki wybierze i jak wysoko będą one punktowane to na takiej powierzchni będzie realizował tego schemat.

PRAKTYKI:

1. Ekstensywne używanie TUZ z obsadą zwierząt -5 pkt.

Celem jest ochrona bioróżnorodności poprzez właściwe gospodarowanie na TUZ o niskiej wartości produkcyjnej.

1. Obsada zwierząt trawożernych (do wyliczenia obsady będą uwzględniane współczynniki DJP dla zwierząt: konie, bydło, bawoły domowe, kozy, owce, gęsi, muły, alpaki, lamy, jelenie szlachetne, daniele.)

• Posiadanych przez rolnika lub współmałżonka
• Zarejestrowanych w bazie IRZ
• W wysokości co najmniej 0,3 DJP/ ha TUZ – dotyczy wszystkich TUZ w gospodarstwie
• W okresie wegetacyjnym roślin (1.04-30.09).

1. Zakaz zaorania TUZ w okresie realizacji ekoschematu
2. Płatność do TUZ poza obszarami Natura 2000, chyba że na dzień składania wniosku TUZ był poza tym obszarem, a w trakcie realizacji został włączony do obszaru Natura 2000.
3. Międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe – 5 pkt.

Celem jest poprawa stanu gleby poprzez zwiększenie zawartości substancji organicznej ochrona gleby przed erozją.

MIĘDZYPLONY:

• Po plonie głównym lub po ugorowaniu;
• Nie są uprawą w plonie głównym w kolejnym roku;
• stanowią mieszankę utworzoną z co najmniej 2 gatunków roślin z grup (zboża oleiste, pastewny, bobowate drobnonasienne, bobowate grubonasienny, miododajne – ale z wyłączeniem mieszanki złożonej wyłącznie z gatunków zbóż.;
• wysiane w terminie od jeden lipca do jeden października i utrzymane do 15 lutego następnego roku. Dopuszcza się mulczowanie jednak nie wcześniej niż po 15 listopada;
• zakaz stosowania środków ochrony roślin w tym zapraw nasion od dnia wysiewu do 15 lutego.

WSIEWKI ŚRÓDPLONOWE:

• Roślin bobowatych drobnonasiennych lub mieszanka z udziałem roślin bobowatych drobnonasiennych;
• Wysiane w uprawę w plonie głównym;
• obowiązek przesłania do ARiMR oświadczenia o dacie zbioru uprawy w plonie głównym w terminie 7 dni od dnia zbioru tej uprawy;
• utrzymanie co najmniej do wysiewu kolejnej uprawy w plonie głównym lub przez co najmniej 8 tygodni od dnia zbioru uprawy bronie głównym w roku składania wniosku o przyznanie płatności;
• Zakaz stosowania środków ochrony roślin w wyżej wymienionym okresie.

3. Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia:

Celem jest właściwe zarządzanie nawożeniem dostosowanym do zasobności gleby i potrzeb roślin i systemów wspomagania decyzji w zakresie nawożenia, przyczyni się też do zmniejszenia zużycia nawozów.

1. Wariant podstawowy bez wapnowania – 1 pkt.

• Dotyczy wszystkich GO i TUZ z wyłączeniem powierzchni, do której rolnik ubiega się o płatności w ramach IP lub pierwszejkolejnej w ramach wariantów- wieloletnie pasy kwietne w ramach DRŚK PS WPR.
• Plan nawozowy:

– określa dawki składników pokarmowych (N, P, K, Mg Oraz potrzeby wapnowania)

– opracowany przy użyciu narzędzia INTER-NAW lub innego narzędzia służącego opracowaniu planu nawozowego

– sporządzony w oparciu o bilans azotu i chemiczną analizę gleby (P,K,Mg oraz pH) Wykonaną w oparciu o próbki gleby w laboratorium wykonującym badania agro chemiczne gleby – analiza gleby jest ważna 4 lata

– opracowany najpóźniej w terminie 25 dni od dnia, w którym upływa termin składania wniosków o przyznanie płatności lub do 30 Września danego roku (w przypadku upraw ozimych;

• Obowiązek prowadzenia rejestru zabiegów agrotechnicznych.

1. Wariant rozszerzony o wapnowanie – 3 pkt.

• Te same wymogi, jak w wariancie podstawowym oraz
• posiadanie innego dokumentu potwierdzającego zakup nawozu wapniowego, w którym wskazano jego ilość;
• zastosowanie wapnowania na powierzchni gruntów w gospodarstwie pH niższym lub równym 5,5;
• wsparcie przyznawane do działki rolnej raz na 4 lata o ile w terminie 4 lat poprzedzających rok złożenia wniosku o przyznanie płatności rolnik nie otrzymał z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej decyzji w sprawie przyznania dofinansowania do zakupu nawozów wapniowego;
• obowiązek prowadzenia rejestru zabiegów agrotechnicznych zabierającego informację o zastosowaniu wapnowania.

4. Wymieszanie obornika na GO w ciągu 12 godz. od aplikacji – 2 pkt.

Celem praktyki jest ograniczenie emisji amoniaku do atmosfery.

Stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzg na GO i TUZ – 3 pkt.

Celem jest ograniczenie emisji amoniaku do atmosfery.

Potwierdzeniem realizacji tych praktyk jest tzw. Zdjęcie geotagowane wykonane przy wykorzystaniu aplikacji udostępnionej przez ARiMR terminie:

• 14 dni od dnia realizacji praktyki (jeżeli była wykonana po dniu złożeniu wniosku) – nie później niż do 7 listopada lub
• 14 dni od dnia złożenia wniosku (jeżeli była wykonana przed złożeniem wniosku lub przed dniem 15 marca)

Brak możliwości wykonania zdjęć w 2023 roku – obowiązek przekazania do ARiMR oświadczenia (we wskazanych wyżej terminach) oraz obowiązek prowadzenia rejestru zabiegów agrotechnicznych.

W przypadku nabywania nawozów zachodzi konieczność posiadania dokumentu nabycia.

6. Zróżnicowana struktura upraw – 3 pkt.

Celem jest zwiększenie materii organicznej, ograniczenie monokultur, zróżnicowanie upraw co wpływa na ich odporność.

Uprawa co najmniej 3 różnych upraw na gruntach ornych w gospodarstwie, przy czym:

• udział głównej uprawy w strukturze zasiewów nie przekracza 65% i udział mniejszej (3 i kolejnej) uprawy, nie może być mniejsza niż 10 %
• co najmniej 20% w strukturze zasiewów stanowią uprawy gatunków roślin mających pozytywny wpływ na bilans glebowej materii o organicznej między innymi bobowate oraz
• udział łącznie zbóż w strukturze zasiewów nie przekracza 65% oraz
• udział upraw mających ujemny wpływ na bilans materii organicznej m in okp nie przekracza 30%.

Grunty ugorowe, grunty zgłoszone do płatności do obszarów z roślinami miododajnych oraz ogródki bioróżnorodności nie mogą stanowić jednej z 3 najważniejszych upraw.

7. Uproszczone systemy uprawy – 4 pkt.

Celem jest wsparcie konserwujących uprawy roli, której głównym celem jest zachowanie naturalnych zasobów przyrody przy równoczesnym osiąganiu zadowala plonów.

• Zabiegi uprawowe wykonywane są z odstąpieniem od uprawy późnej w zespole uprawek pożniwnych I przedsiewnych;
• po zbiorze uprawy pozostawia się na polu całość resztę pożniwnych w formie mul oczu;
• obowiązek prowadzenia rejestru zabiegów agrotechnicznych.

Praktykę nie obejmuje uprawy zerowej oraz gruntów sprawami.

8. Wymieszanie słomy z glebą – 2 pkt.

Celem jest zwiększenie poziomu zawartości materii organicznej, jakich składników pokarmowych.

• Rozdrobnienie i przy orkanie lub wymieszanie z glebą całej słomy po zbiorze plonu głównego;
• Słoma – oznacza pozostałe oddzieleniu ziarna lub nasion suche źdźbła, łodygi, liście, plewy, łuszczyny i strączyny dojrzałych roślin uprawnych zbożowych, oleistych i bobowatych;
• obowiązek prowadzenia rejestru zabiegów agrotechnicznych.

Część 3 cyklu artykułów o ekoschematach, będzie poświęcona ekoschematom nie objętym systemem punktowym.

Materiał sporządzony na podstawie materiałów szkoleniowych firmy PROINVEST.

 Opr. Anna Arabska