Dzierżawa gruntu pod farmę fotowoltaiczną za czynsz stanowi odpłatne świadczenie usług i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług – uznał dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.
W sprawie rozpoznanej przez dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji podatkowej z dnia 11 września 2024 r., sygn. akt 0113-KDIPT1-3.4012.459.2024.4.ALN rolnik złożył wniosek o wydanie interpretacji. Wskazał, że poza działalnością rolniczą prowadzi śladowo działalność gospodarczą, która opiera się głównie o usługi rolnicze. Jako rolnik będący właścicielem gruntów rolnych podpisał umowę o dzierżawę gruntów pod farmę fotowoltaiczną ze spółką z o.o. Zgodnie z jej zapisami, z chwilą podpisania umowy spółka z o.o. będzie płacić na jego rzecz czynsz dzierżawny. Rolnik oddał przedsiębiorcy działki do użytkowania i wybudowania paneli fotowoltaicznych wraz z infrastrukturą fotowoltaiczną i ich późniejszej eksploatacji. Dzierżawca ma wytwarzać na farmie energię elektryczną i ma prawo do wyłącznego dysponowania tą energią elektryczną i jej sprzedażą.
Dzierżawca (spółka z o.o.) od momentu podpisania umowy ma pełne prawo do przygotowywania terenu pod budowę farmy fotowoltaicznej poprzez tworzenie dokumentacji technicznej oraz uzyskiwaniu pozwoleń budowlanych i ma pozwolenie na wchodzenie, wjeżdżanie pojazdami budowlanymi, w tym ciężkim sprzętem budowlanym na działki, w celu dokonania wszelkich niezbędnych czynności pomiarowych oraz innych prac zmierzających bezpośrednio do realizacji inwestycji i rozpoczęcia robót budowlanych.
Rolnik zachował prawo do użytkowania gruntów rolniczo i czerpania z tego zysku. Zamierza prowadzić na działkach uprawy.
Czynsz wypłacony na podstawie wystawionej faktury VAT przez wydzierżawiającego (spółkę z o.o.) na rzecz dzierżawcy (rolnika), pokrywa ograniczenia i straty w uprawach rolnych.
Rolnik chciał wiedzieć, czy przychód z czynszu otrzymany przelewem na konto bankowe na podstawie wystawionej faktury VAT zgodnie z art. 5 ustawy o VAT jest odpłatnym świadczeniem usług i czy przychód ten jest zwolniony z opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Stanowisko podatnika
Podatnik podkreślił, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W ocenie podatnika dzierżawa gruntów (czynsz) nie stanowi dostawy towarów i nie podlega opodatkowaniu VAT, ponieważ wydzierżawiający (rolnik) nie dostarcza dzierżawcy (spółce o.o.) żadnych towarów oraz nie stanowi świadczenia usług. Czysz stanowi należność na poczet strat w uprawach, co stanowi swego rodzaju odszkodowanie i cały czas prowadzi działalność rolniczą oraz odprowadza podatki z tytułu posiadania gruntów rolnych.
Ocena fiskusa
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe.
W uzasadnieniu wskazał na art. art. 8 ustawy o VAT, z którego wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Przez świadczenie usług nakazuje rozumieć także zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie.
Nie każde powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu ustawy o VAT. Aby tak się stało muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki, tj. świadczona usługa jest wykonywania za świadczenie wzajemne (wynagrodzenie).
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Aby miało miejsce opodatkowanie VAT konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.
Umowa dzierżawy jest wzajemna i odpłatna
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podkreślił, że umowa dzierżawy polega na oddaniu dzierżawcy rzeczy do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz. Dzierżawa jest zatem umową wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.
Dlatego dzierżawa stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Wypełnia ona określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej.
Bez znaczenia jest nazwa danej płatności. Istotne jest, czy stanowi ona zapłatę za konkretne świadczenie, czy też jest odszkodowaniem.
W omawianej sprawie rolnik, w zamian za przygotowanie terenu pod budowę farmy fotowoltaicznej i zaniechanie części działalności w zakresie upraw rolnych otrzymuje ustalone w umowie wynagrodzenie. Wynagrodzenie to jest zapłatę za wykonywane świadczenie na rzecz drugiej strony, co jest usługą w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Umowa dzierżawy gruntu rolnego pod farmę fotowoltaiczną, ze względu na jej odpłatny charakter, podlega opodatkowaniu VAT na zasadach określonych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.
Zatem wynagrodzenie należne rolnikowi (czynsz) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w oparciu o art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.