Wnioski o przyznanie dopłat bezpośrednich, płatności obszarowych i ekoschematów już dawno są w ARiMR. Teraz Agencja prowadzi kontrole administracyjne i satelitarne, a rolnicy czekają w napięciu na poniedziałek 30 września. To właśnie wtedy poznamy kurs euro, po którym przeliczane będą dopłaty bezpośrednie za 2024 rok.
Rolnicy dostaną niższe dopłaty za 2024 rok?
Początek września wzbudził wśród rolników niepokój w tym zakresie. Kurs euro wynosił wówczas 4,2812 zł. Rok temu Europejski Bank Centralny ustalił kurs euro do z dnia 29 września (30 września przypadał w sobotę) na 4,6283 zł. Dziś (piątek 13 września) kurs euro wynosi 4,2996 zł. A zatem jest to póki co o 32 grosze mniej niż rok temu. Gdyby taka tendencja utrzymała się do końca miesiąca, to dla rolników będzie to oznaczało niższe dopłaty bezpośrednie, płatności obszarowe i ekoschematy.
Oby tak się nie stało. Tym bardziej, że już rok temu rolnicy do przeliczenia dopłat mieli niższy kurs euro niż w 2022 roku. Wtedy to EBC wycenił euro 30 września na 4,8483 zł. Nie można jednak bezpośrednio tego porównywać, ponieważ w 2023 roku obowiązywały już nowe dopłaty w ramach PS WPR na lata 2023 – 2027, a w 2022 roku dopłaty naliczane były wg zasad obowiązujących w PROW na lata 2014 – 2020.
Jakie będą stawki dopłat bezpośrednich w 2024 roku?
Przypomnijmy, że w 2023 roku podstawowa płatność obszarowa w nowym otwarciu wyniosła 118 euro/ha. Rolnicy mogli liczyć na płatność redystrybucyjną na pierwsze hektary od 1 do 30 ha w wysokości 39,1 euro/ha. Prawo do niej będą miały wszystkie gospodarstwa do 300 ha (jeszcze do niedawna w założeniach KPS było tylko do 50 ha).
Gospodarstwa uprawiające np. zboża, rośliny oleiste, wysokobiałkowe czy na mat. siewny mogły liczyć jeszcze na uzupełniającą płatność podstawową. Przenosząc na to działanie 400 mln zł z budżetu krajowego na każdy uprawniony ha przypadnie kwota 44 zł/ha.
W tym zakresie nowością było rozwiązanie dotyczące spółdzielni rolniczych. Każdy członek spółdzielni będzie miał prawo do swojego limitu w ramach płatności redystrybucyjnych, czy limitów wielkościowych.
Stawki dopłat bezpośrednich w 2023 roku
Przypomnijmy, że stawki płatności bezpośrednich oraz przejściowego wsparcia krajowego za rok 2023 przeliczone po kursie euro wynoszącym 4,6283 zł wyglądały następująco:
- Podstawowe wsparcie dochodów do celów zrównoważoności (podstawowe wsparcie dochodów) – 502,35 zł/ha
- Uzupełniające redystrybucyjne wsparcie dochodów do celów zrównoważoności (płatność redystrybucyjna) – 180,96 zł/ha
- Uzupełniające wsparcie dochodów dla młodych rolników (płatność dla młodych rolników) – 280,33 zł/ha
- Płatność do bydła – 343,46 zł/szt.
- Płatność do krów – 439,41 zł/szt.
- Płatność do owiec – 116,44 zł/szt.
- Płatność do kóz – 47,84 zł/szt.Płatność do roślin strączkowych na nasiona – 823,91 zł/ha
- Płatność do roślin pastewnych – 471,53 zł/ha
- Płatność do chmielu – 1 985,54 zł/ha
- Płatność do ziemniaków skrobiowych – 1 501,05 zł/ha
- Płatność do buraków cukrowych – 1 391,96 zł/ha
- Płatność do pomidorów – 2 047,34 zł/ha
- Płatność do truskawek – 1 237,42 zł/ha
- Płatność do lnu – 463,10 zł/ha
- Płatność do konopi włóknistych – 134,35 zł/ha
- Płatność niezwiązana do tytoniu – grupa Virginia- 3,08 zł/kg
- Płatność niezwiązana do tytoniu – grupa pozostałe- 3,08 zł/kg
- Uzupełniająca płatność podstawowa – 77,97 zł/ha
Płatności bezpośrednie dla rolnika za 2024 rok
Rolnicy będą mogli ubiegać się o:
Płatności bezpośrednie:
- podstawowe wsparcie dochodów
- płatność redystrybucyjna
- płatność dla młodych rolników
- wsparcie dochodów związane z produkcją do zwierząt:
– płatność do krów
– płatność do bydła
– płatność do owiec
– płatność do kóz
- wsparcie dochodów związane z produkcją do roślin:
– płatność do buraków cukrowych
– płatność do chmielu
– płatność do lnu
– płatność do konopi włóknistych
– płatność do pomidorów
– płatność do truskawek
– płatność do ziemniaków skrobiowych
– płatność do roślin pastewnych
– płatność do roślin strączkowych na nasiona
- ekoschematy na rzecz klimatu, środowiska i dobrostanu zwierząt (ekoschematy):
– obszary w roślinami miododajnymi
– prowadzenie produkcji roślinnej w systemie Integrowanej Produkcji Roślin
– biologiczna ochrona upraw
– retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych
– rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi:
~ ekstensywne użytkowanie trwałych użytków zielonych z obsadą zwierząt
~ międzyplony ozime lub wsiewki śródplonowe
~ opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia
~ zróżnicowana struktura upraw
~ wymieszanie obornika na gruntach ornych w terminie 12 godzin od jego aplikacji
~ stosowanie nawozów naturalnych płynnych innymi metodami niż rozbryzgowo
~ uproszczone systemy upraw
~ wymieszanie słomy z glebą
– dobrostan zwierząt
Przejściowe wsparcie krajowe:
- uzupełniająca płatność podstawowa
- płatność niezwiązana do tytoniu
Wypłata zaliczek na poczet dopłat za 2024 rok
W ubiegłym tygodniu wiceprezes ARiMR Leszek Szymański poinformował, że od 16 października 2024 roku Agencja rozpocznie wypłatę zaliczek dopłat bezpośrednich i obszarowych za 2024 rok.
Po raz pierwszy zaliczki będą naliczane z uwzględnieniem ekoschematów powierzchniowych. Oznacza to, że rolnicy którzy ubiegają się o dopłaty do rolnictwa węglowego, roślin miododajnych, retencjonowania wody, integrowanej produkcji roślin i biologicznej ochrony upraw w przeciwieństwie do ubiegłego roku, również otrzymają zaliczki do tych płatności. Natomiast od 1 grudnia 2024 powinny zostać przekazywane płatności końcowe z tytułu dopłat bezpośrednich i obszarowych za 2024 rok.
30 września poznamy więc kurs euro, po kilku dniach powinno ukazać się rozporządzenie z wyliczonymi oficjalnymi stawkami dopłat w polskich złotych i ARiMR będzie mogła rozpocząć naliczanie płatności, a 16 października powinna ruszyć wypłata zaliczek.