Dokarmianie zbóż jarych zaleca się 3-krotnie w okresie wegetacji, najlepiej łącznie z fungicydem, by zmniejszyć koszty i zwiększyć efektywność stosowania obydwu komponentów.
Podstawowe zboża pobierają w przeliczeniu na 1 t ziarna (w kg): 22-28 azotu (N), 10-13 fosforu (P2O5), 20-28 potasu (K2O), 3,5-4,5 magnezu (MgO), 5-7 wapnia (CaO) i 2,5-4 siarki (S), zaś z mikroelementów (w g): 6 boru (B), 9 miedzi (Cu), 65 cynku (Zn), 90 manganu (Mn), 180 żelaza (Fe) i 0,7 molibdenu (Mo).
Z mikroelementów wyraźnie reagują na niedobór: Cu, Mn i Zn, zaś w mniejszym stopniu na B i Mo, choć dwa ostatnie, a także Cu to najbardziej deficytowe mikroelementy w glebach Polski.
Dokarmianie zbóż jarych zaleca się 3-krotnie w okresie wegetacji, najlepiej łącznie z fungicydem, by zmniejszyć koszty i zwiększyć efektywność stosowania obydwu komponentów.
Termin opryskiwania
Zboża jare opryskujemy stosując na 1 ha 200-300 l roztworu, w termiach i dawkach:
- końcowa faza krzewienia lub początek strzelania w źdźbło – nawóz wieloskładnikowy + mocznik (do 30 kg) + siarczan magnezu jedno- (do 9 kg) lub 7-wodny (do 15 kg) + chelat miedzi (do 30 g Cu),
- pełnia strzelania w źdźbło (po 10-15 dniach od I oprysku) – nawóz wieloskładnikowy + mocznik (do 24 kg) + siarczan magnezu (dawki jak wcześniej) + chelat miedzi (do 50 g Cu),
- przed lub po wykłoszeniu, podobnie jak w II oprysku, ale bez Cu i dawką mocznika do 15 kg.
W określonych sytuacjach, wskazany jest niewielki dodatek B i Mo, natomiast w większych dawkach (przy wysokim pH) Mn i Zn. W przypadku jęczmienia można zrezygnować z dokarmiania B i Mo.
Zawartość składników w wybranych nawozach dolistnych (w % wagowych) pod zboża
|
Nawozy |
N |
MgO |
S |
B |
Cu |
Zn |
Mn |
Fe |
Mo |
|
Actiplon Zboża ActiMag Zboża Aminopawer Zboża Danko Zboże Ekolist Mikro Z Insol 3 Makroplon Zboża Multifoliar Zboża Plonvit Z YaraVita Zboże |
7,4 – 3,65 12 4 15 16 5 15 4 |
9,1 21,6 10 – 5 4,6 2 5 2 15,6 |
7,4 17,2 14,3 15,2 4,3 – – – 2,4 – |
0,3 0,04 0,6 – 0,16 0,28 0,1 0,01 – – |
0,6 0,08 1,2 1,2 0,35 0,56 1,2 1,3 0,9 3,1 |
1,6 0,2 3,2 0,3 0,9 1,12 1,4 1,15 1 5 |
1,8 0,23 3,6 3 0,98 1,68 1,7 2,6 1,1 9,2 |
1,8 0,23 3,6 0,1 1 1,2 0,3 0,3 0,8 – |
0,01 0,013 0,02 0,01 0,005 0,01 0,01 0,02 0,005 – |
Bor i miedź
Wskazany jest profilaktyczny oprysk B (do 50 g/ha), na 10-15 dni przed wykłoszeniem zbóż. We wcześniejszym oprysku można też dodać do sporządzonego roztworu Mo (do 10 g/ha), zwłaszcza na glebach kwaśnych (pH poniżej 6) oraz dobrym zaopatrzeniu roślin w N.
Podstawowym mikroelementem dla zbóż jest miedź. Spełnia ona ważną rolę w funkcjonowaniu enzymów oksydo-redukcyjnych, regulujących oddychanie roślin oraz tworzenie związków Fe, koniecznych do syntezy chlorofilu. Wpływa też na rozwój tkanki mechanicznej, przy jej niedoborze rośliny wykazują większą podatność na wyleganie.
Dobre zaopatrzenie w Cu uodparnia rośliny na choroby grzybowe oraz zwiększa odporność na niskie temperatury. Objawem jej niedoboru jest tzw. choroba nowin, występująca we wcześniejszych fazach, w postaci jasnych (bielejących) i skręconych końców liści. W późniejszym okresie następuje przedwczesne kłoszenie i „bielenie” kłosów.
Często jednak, podobnie jak w przypadku innych składników, objawy niedoboru są niewidoczne, możliwe do wykrycia po analizie chemicznej roślin. Powodują wówczas mniejsze, ale zauważalne spadki plonów.
Wraz ze wzrostem pH gleby brakuje przyswajalnych form Mn
Deficyt Mn notuje się głównie na glebach obojętnych i zasadowych oraz napowietrzonych, a więc luźnych (spulchnionych). Na glebach kwaśnych, wilgotnych oraz zwięzłych (zbitych), wykazujących niedobór tlenu (przykładem są koleiny w przejazdach kół), występuje w formie łatwo przyswajalnej i może być pobierany w dużych, niekiedy nadmiernych ilościach.
Bierze on udział w procesie fotosyntezy i oddychania, reguluje tworzenie skrobi w ziarnie oraz przemiany związków azotowych (podobnie jak Mo, Mn i Cu). Zwiększa też odporność roślin na choroby i niskie temperatury.
Objawy niedoboru pojawiają się na najmłodszych liściach (w odróżnieniu od Mg) w postaci między nerwowej chlorozy o zabarwieniu cytrynowożółtym do żółtobiałego.
Stosowanie wieloskładnikowych nawozów dolistnych, likwiduje jedynie utajone (niewidoczne wizualnie) objawy niedoboru składników. Przy widocznych objawach, wskazany jest dodatek skoncentrowanych chelatów: Cu, Mn i Zn.
