Obok doglebowych dawek składników, korzystny wpływ na plony i jakość korzeni wywiera dolistne dokarmianie tej rośliny. Podpowiadamy, kiedy i czym dokarmiać buraka cukrowego.
Burak ze względu na słabiej wykształconą substancję woskową na liściach oraz ich dużą powierzchnię, szczególnie dobrze wykorzystuje wnoszone w ten sposób składniki.
Z makroelementów zaleca się azot (N) w postaci mocznika, magnez (Mg) i siarkę (S) w jedno- lub 7-wodnym siarczanie magnezu oraz sód (Na), zaś z mikroelementów głównie: bor (B), mangan (Mn) i molibden (Mo).
Przede wszystkim bor
Zwracaj szczególną uwagę na dobre zaopatrzenie roślin buraka w Bor. B jest najbardziej deficytowym mikroelementem w polskich glebach. Obornik zawiera go zbyt mało (przeciętnie 175 g w 35 t) by zaspokoić wysokie potrzeby pokarmowe buraka w ten składnik.
Bor łącznie z K i Na, wpływa korzystnie na gospodarkę wodną roślin, bierze udział w tworzeniu i przemieszczaniu cukrów, a także przemianach N. Jest też niezbędny w tworzeniu i funkcjonowaniu tkanek asymilacyjnych, przewodzących oraz tworzących stożki wzrostu i włośniki korzeni.
Nazywany jest „pierwiastkiem młodości”, gdyż objawy jego niedoboru pojawiają się na najmłodszych częściach rośliny. W burakach zamierają najmłodsze środkowe liście, zaś pod nimi tworzą się sczerniałe wgłębienia w główce korzenia.
Z czego wynika niedobór B w roślinach buraka:
- z wysokiego lub niskiego pH gleby (optymalne w zakresie 6-7),
- wysokich dawek nawozów Ca, K i N,
- rzadkim stosowaniu nawozów naturalnych i organicznych,
- w okresach posusznych oraz wysokich temperatur i usłonecznienia,
- na glebach oraz w okresach wilgotnych i chłodnych.
Łączna dawka do 750 g B/ha w 2-3 opryskach, powinna zaspokoić potrzeby pokarmowe roślin buraka w ten składnik. W młodszych fazach rozwojowych (6–8 liści) jednorazowa dawka nie powinna przekraczać 200 g, zaś w późniejszym okresie do 300 g B.
Mangan i molibden
Na gleby z wysokim pH wskazany jest Mn, z niskim Mo.Deficytowy na plantacjach buraka jest też często Mn. Występuje on na ogół w dużych ilościach w glebie i oborniku. Problem tkwi w jego przyswajalności.
Z gleb o pH powyżej 6,5 jest trudno dostępny i wówczas konieczny jest dodatek do sporządzanego roztworu schelatowanej formy Mn, jednorazowo do 400 g/ha.
Na glebach kwaśnych (pH poniżej 6) brakuje zazwyczaj przyswajalnych form Mo. Składnik ten odpowiada m.in. za przemiany azotanów w białko, decydując o efektywności plonotwórczej azotu.
Jego niedobór powoduje też gromadzenie w korzeniach buraka azotu alfa-aminowego, który utrudnia pozyskiwanie cukru. By zaspokoić potrzeby pokarmowe buraka wystarczy wnieść w 2-3 opryskach 20-30 g Mo/ha.
Korzystny wpływ na dobre wykorzystanie N w tworzeniu plonu wywiera także Mg i S. Dlatego do sporządzanego roztworu warto dodać jedno lu 7-wodny siarczan magnezu. Często też K i Na, gdyż burak jest rośliną potaso- i sodolubną.
Kiedy dokarmiać buraka
Dokarmianie dolistne roślin buraka zaleca się w następujących fazach:
- I – po wytworzeniu 6- 8 liści właściwych,
- II – po kolejnych 10-15 dniach,
- III – przed zakryciem międzyrzędzi lub podczas oprysków przeciwko chwościkowi.
Względy ekonomiczne oraz na ogół wyższa skuteczność stosowanych preparatów przemawiają za łącznym stosowaniem nawozów dolistnych i ś.o.r. Niektóre składniki, głównie: Cu, Zn, Mn i S ograniczają porażenie liści buraka patogenem chwościka.
Zawartość składników w wybranych nawozach dolistnych (w % wagowych) pod burak
Nawozy |
N |
MgO |
S |
B |
Cu |
Zn |
Mn |
Fe |
Mo |
Actiplon Burak Actimag Burak AminoPawer Burak Insol 4 Ekosol B Mag-Sód Burak1 Multi Flora Burak2 Plonvit B3 YaraVita Betatrel1 |
7,4 – 3,3 – 15 – – 15 1,2 |
9,1 21,6 10 6,6 2 16 – 2 16,6 |
7,4 17,2 13,5 – – 19,6 – 0,7 6,8 |
1 0,13 1,79 0,5 0,65 – 4 0,5 4 |
1 0,13 1,73 0,1 0,12 – 0,25 0,2 – |
1 0,13 1,73 0,35 0,3 0,1 2,5 0,5 – |
1,8 0,23 3,21 0,65 0,75 0,14 6,8 0,65 4 |
1,1 0,14 3,26 0,35 0,35 – 7 0,2 – |
0,01 0,013 0,02 0,005 0,004 – 0,08 0,005 – |
1 – zawiera też Na; 2– zawiera też Co, 3 – zawiera też Na i Ti