Rolnik w chwili powiększania gospodarstwa rolnego (w drodze kupna lub dzierżawy gruntu) w celu naliczenia składki zdrowotnej powinien Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przedstawić dokument wskazujący że prowadzi działalność rolniczą (np. akt notarialny, umowę dzierżawy, nakaz podatku rolnego itp.).
Ponadto w celu właściwego naliczenia wysokości oraz sposobu finansowania składki zdrowotnej, która jest uzależniona od wielkości gospodarstwa rolnego należy Kasie przedstawić dokument do wglądu albo kopię dokumentu, z którego wynika aktualna wielkość gospodarstwa rolnego w ha przeliczeniowych.
W kwestii natomiast dotyczącej rozliczenia i zwrotu składek KRUS wyjasnia , że w świetle art. 41b ust. 10-15 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników nadpłacone lub nienależnie opłacone składki podlegają z urzędu zaliczeniu na poczet zaległych lub bieżących składek, a w razie ich braku na poczet przyszłych składek, chyba że płatnik złoży wniosek o zwrot składek. Składki te nie podlegają zwrotowi, jeśli od dnia ich opłacenia upłynęło 5 lat, albo gdy ich kwota nie przekracza równowartości sumy kosztów powiadomienia płatnika o nadpłacie listem poleconym oraz kosztów jej zwrotu.
Jeśli zatem rolnik opłacił składkę za cały kwartał, a w trakcie kwartału został wyłączony z ubezpieczenia społecznego rolników, to po ustaleniu kwoty nienależnie opłaconych składek za okres od daty ustania ubezpieczenia do końca kwartału, mogą one być one zwrócone rolnikowi w sposób, który określi we wniosku o ich zwrot.
Źródło: KRUS
