W dniu 30 czerwca 2010 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz.U. z dnia 8 kwietnia 2010 r.) w sprawie wymagań i sposobu postępowania przy utrzymaniu gatunków zwierząt gospodarskich, dla których normy ochrony zostały określone w przepisach Unii Europejskiej.
W przypadku chowu kurcząt brojlerów są one w dużej mierze zgodne z unijną Dobrostanową Dyrektywą Nr 2007/43/WE, szczególnie z rozdziałem 5. Minimalne warunki utrzymania kurcząt brojlerów”. Oczywiście nasi prawodawcy – jak zwykle dali się ponieść legislacyjnej fantazji i w kilku przypadkach zaostrzyli krajowe przepisy.
Jedną z bardziej kłopotliwych ale niezbędnych codziennych czynności będzie prowadzenie w każdym kurniku dokumentacji obejmującej: liczbę wstawionych piskląt, wielkość powierzchni użytkowej kurnika, razy dziennie przegląd stada z podaniem liczby padłych kurcząt i przyczyny padnięcia, liczbę kurcząt uśmierconych z podaniem przyczyny uśmiercenia, liczbę kurcząt pozostałych w stadzie, nazwę zestawu towarowego (mieszańców) kurcząt ,jeśli jest znana.
Maksymalną wielkość obsady tj. 33 kg masy ciała/m2 powierzchni użytkowej kurnika można stosować pod następującymi warunkami:
•zapewnienie kurczętom stałego dostępu do paszy i wody,
•zapewnienie ściółki dobrej jakości na całej powierzchni użytkowej kurnika,
•sprawne urządzenia wentylacyjne i grzewcze,
•zminimalizowany hałas,
•na co najmniej 80% powierzchni podłogi intensywność oświetlenia <20 luksów mierzona na poziomie oka ptaka,
•ocena dobrostanu dwa razy dziennie,
•leczenie lub brakowanie kurcząt z objawami choroby,
•czyszczenie kurnika,
•dopuszczalne zabiegi chirurgiczne – tylko terapeutyczne lub diagnostyczne.
Producent, który chce odchowywać brojlery w obsadzie >33 kg do 39 kg/m2 musi spełnić wymogi środowiskowe, takie jak dla obsady 33 kg/m2, a ponadto powiadomić o tym zamiarze powiatowego lekarza weterynarii co najmniej na 15 dni przed planowanym wstawieniem piskląt do kurnika. Do wniosku należy załączyć plan kurnika z podaniem wielkości powierzchni użytkowej i opisem systemu karmienia i pojenia, systemu alarmowego i awaryjnego zasilania w energię elektryczną, systemu wentylacji i ogrzewania z określeniem docelowych parametrów jakości powietrza, prędkości jego przepływu oraz temperatury, i zapewnić odpowiednie parametry środowiskowe tj. maksymalne stężenie gazów (amoniaku <20 ppm, dwutlenku węgla <3000 ppm). Temperatura wewnątrz kurnika nie może przekraczać temperatury zewnętrznej o więcej niż 3oC, gdy ta w cieniu >30oC, a wilgotność względna w kurniku mierzona w ciągu 48 h nie może przekroczyć 70%, gdy temperatura zewnętrzna spadnie poniżej 10oC. Jak już wspomniano, producent brojlerów musi codziennie dokumentować padnięcia i obliczać:
•wskaźnik śmiertelności dziennej (WŚD %) = liczba padłych kurcząt (w tym wybrakowanych i ubitych z powodu choroby) ciągu danego dnia, podzielona przez liczbę kurcząt w kurniku i pomnożona przez 100
•skumulowany wskaźnik śmiertelności dziennej (SWŚD %) = suma wszystkich wskaźników śmiertelności dziennej.
Gdy monitoring fermy w ciągu ostatnich dwu lat nie wykazał zakłóceń dobrostanu, można zgłosić chęć odchowu kurcząt w większej obsadzie tj. do 39 kg/m2 i stosować wymogi jak przy 33 kg/m2. W co najmniej 7 kolejnych rzutach w danym kurniku SWŚD nie może jednak przekroczyć wartości 1%+0.06% pomnożonej przez wiek stada w dniach, co oznacza, że przy odchowie do 40-42 dni powinien on się mieścić w granicach 3.40% do 3.52%. Powiatowy lekarz weterynarii może uznać pewne odstępstwa od tego kryterium, gdy producent brojlerów udokumentuje, że przekroczenie granicznego SWŚD było z przyczyn od niego niezależnych.
Przed każdym rzutem producent ustala wielkość obsady dla poszczególnych kurników, przeliczając łączną masę żywych kurcząt/m2 stale dostępnej powierzchni użytkowej kurnika pokrytej ściółką. Obliczenia przeprowadza się w siódmym dniu życia, a następnie co tydzień, ważąc 1% kurcząt losowo złapanych oraz w dniu odstawy ptaków do rzeźni.
Odstawiając brojlery do rzeźni należy przedstawić osobno dla każdego kurnika: pochodzenie kurcząt, liczbę i udział (%) ptaków padłych w transporcie, WSD i SWŚD przy wielkości obsady >33 kg/m2.
W rzeźni ptaki są objęte przez urzędowego lekarza weterynarii poubojową oceną dobrostanu, o którego niskim poziomie świadczy: częstotliwość występowania kontaktowego zapalenia skóry, zarobaczenia i chorób ogólnoustrojowych, oraz ponadnormatywny udział (%) padnięć.
Powyżej przytoczono tylko podstawowe wymogi z jakimi będzie musiał się uporać od lipca br. producent kurcząt brojlerów. Pominięto wprowadzone dodatkowo przez naszych urzędników wymogi dotyczące ilości kurcząt na poidło, czy w zależności od typu karmidła ilość centymetrów bieżących jego brzegu na kurczę. Samo wyposażenie kurnika w sprzęt pomiarowy do określania składu powietrza w brojlerni czy codziennego sprawdzania masy ciała ptaków, może brojlerzystę przyprawić o ból głowy.
W przypadku wątpliwości, braku informacji jak prowadzić wymagana dokumentację itp., proponuję zwrócić się do Krajowej Izby Producentów Drobiu i Pasz w Poznaniu: tel/fax +48 (61) 650 29 26 lub e-mail: izba_drob_pasz@kipdip.org.pl lub na stronę internetową Izby: www.kipdip.org.pl
“
