Nawozy wapniowe tlenkowe i wodorotlenkowe są nawozami szybko działającymi. Z kolei do nawozów wolno działających, charakteryzującymi się słabą rozpuszczalność w wodzie należą nawozy węglanowe i krzemianowe. Podpowiadamy, jakie kiedy zastosować.
Wapnowanie gleb podnosi ich żyzność, wpływając na poprawę ich właściwości chemicznych, biologicznych i fizycznych, co z kolei przekłada się na zwiększenie plonowania roślin i poprawę ich parametrów jakościowych.
Zwyżki plonów w efekcie wapnowania
Zwyżki plonów w efekcie wapnowania są znacznie większe na glebach lżejszych niż na glebach ciężkich. Na glebach bardzo kwaśnych (pH do 4,5) rośliny mało wrażliwe na zakwaszenie gleby w małym stopniu reagują na wapnowanie. Natomiast rośliny wrażliwe na niskie wartości pH w bardzo dużym stopniu reagują na poprawę odczynu gleby.
Na glebach lekkich, w uprawie roślin o dużym udziale gatunków odznaczających się słabą reakcją na wapnowanie, przeciętny efekt tego zabiegu jest mniejszy. W przypadku gleb średnich i ciężkich, na których występują rośliny silniej reagujące na zabieg wapnowania, stwierdza się większy efekt przeprowadzenia zabiegu optymalizacji odczynu gleby. Jednak, aby wapnowanie przyniosło oczekiwane rezultaty należy dobrze wykonać ten zabieg, między innymi poprzez właściwy dobór formy nawozu do właściwości gleby.
Nawozy szybko i wolno działające
Nawozy wapniowe tlenkowe i wodorotlenkowe są nawozami szybko działającymi. Z kolei do nawozów wolno działających, charakteryzującymi się słabą rozpuszczalność w wodzie należą nawozy węglanowe i krzemianowe. Poza rodzajem nawozu wapniowego szybkość oraz stopień reakcji między glebą a nawozem zależy od stopnia wymieszania nawozu z glebą, wilgotności gleby, bowiem w wilgotnej glebie szybkość reakcji jest większa oraz od stopnia rozdrobnienia nawozu.
Odkwaszanie gleb ciężkich
W przypadku odkwaszania gleb ciężkich wskazane jest stosowanie nawozów wapniowych i wapniowo-magnezowych szybko działających (form tlenkowych), które szybko zmieniają odczyn gleby. Na tego typu glebach nie istnieje niebezpieczeństwo gwałtownej zmiany odczynu, ponieważ odznaczają się one wysoką zdolnością buforową. Dzięki zastosowaniu tego typu nawozów możliwe jest szybsze osiągnięcie pożądanego odczynu niż przy aplikacji nawozu do odkwaszania typu wapna węglanowego.
Odkwaszanie gleb lekkich
Przy odkwaszaniu gleb lekkich, zwłaszcza piaszczystych zaleca się stosowanie wolniej działających form węglanowych i krzemianowych, bowiem na glebach lekkich, w związku z ich małą zdolność buforową, istnieje niebezpieczeństwo wywołania okresowo zbyt zasadowego odczynu przy stosowaniu wapna tlenkowego, szczególnie przy jego wyższych dawkach, co w konsekwencji wpływa niekorzystnie na wzrost i rozwój roślin. Nawozy wapniowe węglanowe, ze względu na bardzo małą rozpuszczalność w wodzie, charakteryzują się wolnym działaniem w glebie. Przy dokładnym wymieszania nawozu z glebą może on być stosowany na wszystkie gleby, bez względu na stopień ich zwięzłości.
Najmniejszymi zdolnościami do rozpuszczania odznaczają się nawozy wapniowe krzemianowe, które zawierają wapń i magnez w formie krzemianów oraz niewielkiej ilości wolnych tlenków wapnia i magnezu. W glebie związki te ulegają powolnej hydrolizie, w efekcie czego powstają wodorotlenki wapnia i magnezu, a także kwas krzemowy. Dużą zaletą tworzonego kwasu krzemowego jest fakt, że wytrąca się on w formie amorficznej, która wykazuje zdolność do sorbowania jonów. Stanowi to dodatkowy argument za aplikacją wapna krzemianowego na glebach lekkich
Wapnowanie gleb kwaśnych
Do wapnowania gleb kwaśnych charakteryzujących się niską zawartością przyswajalnych form magnezu zalecane są nawozy wapniowo-magnezowe, które poza zabiegiem odkwaszenia dostarczają do gleby magnezu. Przy regularnym odkwaszaniu tego typu gleb wskazana jest naprzemienna aplikacja nawozów wapniowo-magnezowych i wapniowych. Nie zaleca się ciągłego stosowania nawozów wapniowo-magnezowych, ponieważ w dłuższym przedziale czasowym mogłoby to wpłynąć na zachwianie równowagi między wapniem a magnezem w glebie.
