Zakwaszenie gleb stanowi jeden z głównych problemów produkcji roślinnej w Polsce. Bez względu na aplikację nawozów i stosowanie chemicznej ochrony roślin, uprawa na glebach kwaśnych prowadzi nie tylko do ograniczenia plonowania roślin, ale również do pogorszenia ich parametrów jakościowych.
Ograniczenie plonowania roślin oraz pogorszenie parametrów jakościowych plonu wynika z wpływu zakwaszania na wystąpienie szeregu negatywnych zmian właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych gleb. W glebach kwaśnych pogorszeniu ulegają warunki wodno-powietrzne, przede wszystkim w efekcie niszczenia struktury gruzełkowatej. Związane jest to z występowaniem w takich glebach kwaśnej próchnicy, która charakteryzuje się przewagą fulwokwasów, które nie wykazuje zdolności do sklejania cząstek glebowych.
W glebach kwaśnych pogarszają się również właściwości chemiczne. Dochodzi do wymywania wapnia, magnezu, potasu czy sodu oraz wzrostu rozpuszczalności szkodliwych dla roślin związków glinu, żelaza, manganu, czy też innych substancji toksycznych. Niekorzystny wpływ glinu na rośliny objawia się między innymi ograniczeniem wzrostu systemu korzeniowego oraz dochodzi do znacznego zniekształcenia korzeni roślin. Jony manganu obecne w dużych ilościach w glebach kwaśnych również wpływają toksycznie na wzrost i rozwój roślin, a łącznie z glinem ograniczają między innymi pobieranie przez nie magnezu i wapnia. Gleby kwaśne charakteryzują się również spadkiem przyswajalności składników pokarmowych dla roślin. Dochodzi między innymi do ograniczenia dostępności dla roślin fosforu i molibdenu, co związane jest z wytrącaniem się trudno rozpuszczalnych fosforanów i molibdenianów glinu i żelaza.
Gleby kwaśne charakteryzują się dodatkowo znacznym ograniczeniem przebiegu szeregu procesów mikrobiologicznych, co wynika ze zmniejszenia aktywności mikrobiologicznej oraz ograniczenia liczebności bakterii i promieniowców, odgrywających kluczową rolę w przemianach mikrobiologicznych. W glebach kwaśnych wzrasta natomiast liczebność grzybów, które jednak nie przejmują funkcji bakterii. Zmniejszenie aktywności mikrobiologicznej może skutkować zahamowaniem wielu korzystnych przemian glebowych, w tym przemian związków azotowych, na przykład procesu przemiany jonów amonowych do azotanowych, jak również wiązania azotu atmosferycznego, co ma istotne znaczenie w przypadku uprawy roślin bobowatych.
