Dezynfekcja obiektów inwentarskich: jak i czym to robić?

Opłacalność produkcji zwierzęcej zależy nie tylko od produkcyjności, ale też od utrzymania wysokiego oraz stabilnego statusu zdrowotnego stada. W profilaktyce weterynaryjnej istotną rolę odgrywa dezynfekcja. Jest zabiegiem niszczącym mikroorganizmy, w tym chorobotwórcze, nie tylko w budynkach produkcyjnych, ale także w śluzach sanitarnych, magazynach pasz, na wybiegach, rampach, drogach oraz w innych obiektach towarzyszących mogących stanowić potencjalne źródło powstawania i szerzenia się chorób zakaźnych.

baner kuhn

Przed przystąpieniem do dezynfekcji istotnym jest wstępne, mechaniczne usunięcie zanieczyszczeń organicznych. To one zawierają ogromne ilości drobnoustrojów, mogących być przyczyną schorzeń w nowo tworzonym stadzie. Niemożliwe jest wykonanie prawidłowej dezynfekcji bez oczyszczenia kanałów, usunięcia z budynku ruchomego sprzętu, paszy, słomy itp. Warunkiem efektywności dezynfekcji jest uprzednie wykonanie deratyzacji. Kolejnym etapem jest solidne mycie pomieszczeń, najlepiej wodą wraz z detergentami, przy użyciu pomp wytwarzających ciśnienie.

Mycie należy rozpocząć od górnych części ścian w kierunku podłogi. Ściany zanieczyszczane podczas mycia podłogi należy ponownie spłukać. Ważnym elementem dezynfekcji jest czyszczenie systemów pojenia i poideł. Jeżeli jest to możliwe, zasadne jest wymontowanie wszystkich poideł i przepłukanie ich w płynie dezynfekcyjnym. Po dezynfekcji pomieszczeń należy ponownie umieścić w nich wyposażenie ruchome i w ślad za tym poprzez zamgławianie płynem dezynfekującym dokonać końcowej dezynfekcji całego obiektu, w tym miejsc trudno dostępnych. Obiekt uznany za zdezynfekowany winien być dostępny wyłącznie dla obsługi i osób związany6ch z produkcją, po spełnieniu przez te osoby stosowanych procedur.

Wyróżnia się następujące rodzaje dezynfekcji: zapobiegawczą, bieżącą oraz końcową.  Pierwszą wykonuje się w określonych odstępach czasu, niezależnie od tego, czy na fermie wystąpiła choroba zakaźna, czy też nie. Powinna obejmować zarówno budynki dla zwierząt oraz obiekty towarzyszące (wybiegi, rampy, magazyny), jak i wszystkie urządzenia oraz sprzęt wykorzystywany do obsługi zwierząt, łącznie ze środkami transportu.

Dezynfekcję bieżącą przeprowadza się podczas trwania choroby, a jej celem jest zniszczenie zarazków wydalanych przez chore zwierzęta. Ten rodzaj odkażania ogranicza szerzenie się zakażenia w stadzie. Wykonuje się go w budynkach inwentarskich, poddaje sprzęt, urządzenia i wszystkie inne miejsca z którymi kontaktowały się zwierzęta.  Odkażanie końcowe wykonuje się po wygaśnięciu choroby zakaźnej. Jego celem jest zniszczenie drobnoustrojów, które pozostały w środowisku i mogą stanowić potencjalne zagrożenie dla nowo wprowadzanych zwierząt.

Hodowcy mają do dyspozycji szeroką gamę środków dezynfekcyjnych. Do najczęściej używanych należą: soda kaustyczna, podchloryn sodu, nadtlenek wodoru lub formalina. Największe spektrum działania bakterio- i grzybobójczego mają środki na bazie trwałych kwasów nadoctowych (APP). Zwalczają też wirusy. Coraz częściej znajdują zastosowanie mikroorganiczne preparaty z żywymi kulturami pozytywnych mikroorganizmów. Są one nieco droższe niż tradycyjne środki, ale zdecydowanie skuteczniejsze.

Należy pamiętać, by preparaty do dezynfekcji stosować zamiennie. W ten sposób zapobiega się tworzenia odporności patogenów. Zmiany preparatu winno się dokonywać najpóźniej po trzeciej dezynfekcji. Każdy z preparatów winien być przygotowywany i stosowany w praktyce zgodnie z instrukcją producenta, zamieszczoną w ulotce informacyjnej lub etykiecie. Pamiętajmy, by zgodnie z przepisami, każdorazowo zapisać nazwę użytego do dezynfekcji preparatu, numer partii, dawkę i datę wykonania zabiegu. Należy przestrzec przed stosowaniem preparatów niewiadomego pochodzenia, nie zarejestrowanych do użytku weterynaryjnego. Ich stosowanie może powodować niepotrzebne straty w hodowli lub powstawanie oporności drobnoustrojów. Tak jak mycie i dezynfekcja, istotnym jest przeprowadzanie testów sprawdzających skuteczność zastosowanych preparatów i metody odkażania.

Oprócz prowadzenia zabiegów odkażających wewnątrz pomieszczeń inwentarskich ważne jest zabezpieczenie obiektów inwentarskich przed przedostaniem się zarazków chorobotwórczych z zewnątrz. Warto stosować ciągłą dezynfekcję w postaci mat wykładanych przed wjazdem i wejściem na teren fermy oraz przed budynkami inwentarskimi. Ich skuteczność zależy od stałego uzupełniania płynów dezynfekcyjnych.

prof. dr hab. Tadeusz Barowicz

Instytut Zootechniki-PIB w Krakowie

SDF baner
Baner KWS
Baner Delaro Forte

ZOSTAW KOMENTARZ

Please enter your comment!
Please enter your name here

Przeczytaj także

None found

Najpopularniejsze artykuły

None found

NAJNOWSZE WIADOMOŚCI
INNE ARTYKUŁY AUTORA




ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

NAJNOWSZE KOMENTARZE

Newsletter

Zapisz się do Rolniczego Newslettera WRP.pl, aby otrzymywać informacje o tym co aktualnie najważniejsze w krajowym i zagranicznym rolnictwie.