Ograniczenia w doborze herbicydów wymuszają wprowadzanie w coraz większym stopniu metod alternatywnych, między innymi mechanicznego zwalczania chwastów. Odchwaszczanie międzyrzędzi można wykonać za pomocą glebogryzarek dopasowanych do szerokości międzyrzędzi. Natomiast problemem staje się odchwaszczanie w rzędach roślin.
Na przestrzeni lat maszyny do pielenia bardzo mocno się rozwinęły i jest wiele technicznych rozwiązań, które powodują skuteczną i dokładną pracę bez uszkadzania roślin. Należy podkreślić że pielenie jest zabiegiem, który ma wiele zalet ekonomicznych, agronomicznych i środowiskowych. Prowadzi do zmniejszenia liczby przejazdów oraz ilości azotu, zapotrzebowania na wodę i może być stosowane na wielu różnych typach upraw. Opisywana metoda stanowi skuteczny sposób zniszczenia chwastów, skorupy gleby, polepszenia aktywności biologicznej w glebie i ograniczenia działania szkodników. Wszystko to prowadzi do zmniejszenia zjawiska erozji, ilości wykorzystywanych środków ochrony roślin oraz nawozów.
Należy pamiętać, że chwasty szczególnie groźne są w początkowym okresie wegetacji. Jak najwcześniejsze usuwanie chwastów zapewni roślinom optymalne warunki wzrostu i ograniczy ujemne skutki zachwaszczenia. Do tego celu można stosować proste urządzenia rolnicze jak np. bronę chwastownik. Jest to narzędzie dwustronne o dwóch rodzajach zębów – krótszych i dłuższych, tworzących siatkę dostosowującą się do nierówności pola. Dzięki takiej budowie chwastownik skutecznie niszczy słabiej zakorzenione chwasty, spulchnia glebę, polepsza dostęp składników pokarmowych oraz intensyfikuje napowietrzanie gleby. Może być stosowana na polach przed wschodami zbóż i roślin okopowych oraz na polach ze zbożami do stadium krzewienia.
Jednym z nowszych rozwiązań odchwaszczania upraw jest „obrotowa motyka” maszyna firmy Phenix Agrosystem. Pielnik o szerokości roboczej 4-8 lub 6,4m kopiuje teren za pomocą dwóch regulowanych kół z przodu maszyny, rama jest w kształcie litery H. Na ramie są uchwyty do których są zamocowane żeliwne gwiazdy, które obracając się wyrywają „kęsy” ziemi razem z siewkami chwastów. Ramiona gwiazd są spiczasto zakończone i wygięte w górę. Każde ramie gwiazdy ma lekkie zgrubienie na końcu, dzięki czemu intensywniej oddziałuje na glebę. Każda gwiazda pracuje na szerokość 6 cm (po 3 cm z każdej strony gwiazdy) i głębokość 3 cm. Każde ramie jest dociskane poprzez system Soft Control. Jest on dostępny zarówno w wersji mechanicznej -wtedy za nacisk odpowiadają sprężyny. W opcji można zamówić system hydrauliczny .W obu przypadkach nacisk gwiazd na podłoże można regulować. Maszyna może pracować w zbożach do 4 liści, kukurydzy do 6 liści i słoneczniku do 30 cm wysokości.
Kolejną wartym uwagi maszyną do zwalczania chwastów jest autonomiczny pielnik IC-Weeder AI firmy Steekete. Maszyna jest przeznaczona do zwalczania chwastów w uprawie buraka. Posiada system sztucznej inteligencji, który rozróżnia chwasty od roślin za pomocą analizy obrazu. Dzięki takiemu rozwiązaniu pielnik niszczy chwasty w międzyrzędziach jak i pomiędzy roślinami w rzędzie. System rozróżnia chwasty od roślin za pomocą analizy obrazu na podstawie kształtu liścia , koloru, tekstury, rozmiaru. Dzięki temu opielacz może pracować w trudnych warunkach. Fizycznie za proces usuwania chwastów odpowiadają sierpowate, sterowane pneumatycznie noże, które poruszają się w rzędach, pomiędzy roślinami i usuwają chwasty w odległości zaledwie dwóch centymetrów rosnącej rośliny.
Aby zabieg mechanicznego usuwania chwastów był skuteczny, ważne jest jego wykonanie w odpowiednich warunkach. Ważne jest by ziemia nie była za mocno wilgotna podczas zabiegu oraz by po zabiegu było ciepło i słonecznie, ponieważ deszcz spowoduje, że wyrwane chwasty nie uschną i się ponownie zakorzenią, więc przejazd chwastownikiem będzie trzeba powtórzyć.
Mechaniczne zwalczanie chwastów jest zabiegiem, który wymaga wiele czynników, by został dobrze wykonany tak samo jak przypadku chemicznej ochrony roślin. Proste pielniki nie dorównają skuteczności zwalczania chwastów względem opryskiwacza, jednak istnieje już wiele nowoczesnych chwastowników, które mają co raz wyższą skuteczność. Patrząc na co raz wyższe ceny środków chemicznych do ochrony roślin i możliwość produkcji ekologicznych produktów przy zastosowaniu pielników można wywnioskować, że ta technika zwalczania chwastów będzie się bardziej rozwijała i będzie co raz bardziej skuteczna.
M. Ośko
