Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi opublikowało komunikat, w którym potwierdza negatywne stanowisko wobec umowy z Mercosur w obecnym kształcie. Przypomina też, że Rząd RP “jednoznacznie określił się przeciw umowie UE – Mercosur” w podjętej 26 listopada uchwale i zdania w tej sprawie nie zmienił.
Sprzeciw Ministerstwa Rolnictwa wobec Mercosur
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w oficjalnym komunikacie poinformowało, że podtrzymuje swój sprzeciw wobec umowy pomiędzy Unią Europejską a krajami Mercosur. Trzy główne powody sprzeciwu Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi to:
1. Zbyt duża redukcja unijnych ceł i/lub zbyt wysokie kontyngenty taryfowe.
– Uważamy, że oferowane krajom Mercosuru preferencje celne są w niektórych sektorach zbyt daleko idące. Powodować to może ryzyko wypierania polskich produktów rolno-spożywczych z rynków UE przez produkty przywożone z krajów Mercosuru – informuje MRiRW.
2. Nierozwiązany problem importu produktów rolno-spożywczych wytwarzanych “w odmiennych warunkach i standardach produkcji”.
– Nasz postulat, aby warunkiem zniesienia ceł UE było przestrzeganie przez produkty z krajów Mercosuru standardów UE dotyczących m.in. standardów w zakresie ochrony klimatu, środowiska, standardów pracy czy dobrostanu zwierząt, został właściwie niezrealizowany. Wyjątek dotyczy jaj. W tym przypadku zniesienie cła (po 4 latach okresu przejściowego) w dostępie do rynku UE ma być uwarunkowane przestrzeganiem określonych zasad dobrostanu zwierząt – czytamy w komunikacie Ministerstwa.
3. Brak zapisów zapewniających skuteczność klauzuli ochronnej.
– Zapisy umowy, które dotyczą klauzuli ochronnej – tj. możliwości czasowego przywrócenia ceł w razie nadmiernego importu powodującego zakłócenia na rynku lub szkodę dla unijnych producentów – są naszym zdaniem niedostosowane do specyfiki sektora rolnego – stwierdza MRiRW.
Czy umowa wejdzie w życie? Dwa warianty
Obecnie umowa jest jedynie wynegocjowana. Teraz Komisja Europejska musi złożyć formalny wniosek do Parlamentu Europejskiego i Rady o zatwierdzenie umowy wraz z jej pełnym tekstem (który do tej pory nie został przekazany).
Wariant 1. Wymóg jednomyślności
Dotychczas przyjmowano założenie, że umowa z Mercosurem będzie mieć postać układu o stowarzyszeniu – informuje MRiRW. Przy zachowaniu tej formuły na wdrożenie umowy musiałyby się zgodzić w Radzie Unii Europejskiej wszystkie państwa UE – sprzeciw nawet jednego kraju zablokowałby ją. Umowa musiałaby też być ratyfikowana przez Parlament Europejski i parlamenty państw UE.
Jeśliby Rada UE zatwierdziła jednomyślnie umowę i zatwierdziłby ją Parlament Europejski, to jeszcze przed ratyfikacjami przez parlamenty państw UE możliwe byłoby wejście w życie, na zasadzie tymczasowej, części handlowej umowy.
Wariant II – wymóg większości kwalifikowanej
Komisja Europejska może chcieć ominąć wymóg jednomyślności poprzez wydzielenie z umowy części handlowej. Taki zabieg był już stosowany przez KE. Ministerstwo Rolnictwa zaznacza, że obecnie nie ma potwierdzenia, że Komisja zdecyduje się na to, a wszelkie sygnały o tym to jedynie doniesienia medialne.
Przyjęcie wyłącznie części handlowej umowy wymaga jedynie zgody Rady Unii Europejskiej – przedstawicieli rządów państw członkowskich – w trybie większości kwalifikowanej. Nie byłoby wymogu ratyfikacji w każdym kraju członkowskim. Aby zablokować zgodę RUE przeciwnicy umowy musieliby stworzyć koalicję reprezentującą ponad 35% ogółu ludności UE lub ponad 45% ogólnej liczby krajów członkowskich w Radzie UE (13 lub więcej przy obecnej liczbie 27 krajów członkowskich UE).
– Istnieje prawdopodobieństwo, że KE może się starać przekonać państwa członkowskie do akceptacji projektu, oferując dodatkowy fundusz lub inne ułatwienia dla sektora rolnego – informuje MRiRW.
Co dalej zamierza Rząd?
– Polski Rząd jednoznacznie określił się przeciw umowie UE – Mercosur, wyraził to podjętym stanowiskiem w formie uchwały podczas posiedzenia Rady Ministrów w dniu 26 listopada br. W zależności od rozwoju sytuacji będzie realizowany jeden z dwóch wariantów zmierzający do skutecznej ochrony interesów polskich i europejskich rolników oraz konsumentów – czytamy w oficjalnym komunikacie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
