Największym zagrożeniem dla zbóż są chwasty zimujące, które ze względu na niskie wymagania termiczne rosną do późnej jesieni i często już na przedwiośniu wznawiają wegetację. Zaliczamy do nich: miotłę zbożową, przytulię czepną, bodziszka drobnego, fiołka polnego, chabra bławatka, marunę, gwiazdnicę pospolitą i przetaczniki. Do grupy tej zaliczyć należy także samosiewy rzepaku ozimego. Gatunki te dominują w strukturze zachwaszczenia wielu plantacji, przyczyniając się do istotnych strat plonu.
Chwasty pojawiają się na polach zarówno wiosną, jak i jesienią. Te, które wzeszły wiosną, zachowują się tak jak rośliny jare. Osobniki ze wschodów jesiennych zimują w różnych stadiach rozwojowych, najczęściej w formie krępych rozet, a w następnym sezonie wytwarzają organy generatywne. Dostosowują się do cyklu życiowego uprawianego zboża, konkurując z nim o światło, wodę i składniki pokarmowe. Niektóre z nich, np. gwiazdnica pospolita, tasznik pospolity mogą wydać kilka pokoleń w ciągu roku. Cechują się znaczną odpornością na niskie temperatury, co pozwala im przetrwać zimę,
W przypadku niewykonania zabiegu jesiennego, zwalczanie chwastów zimujących dopiero wiosną jest zawsze ryzykowne. Jeśli stwierdzimy już ich obecność, zabieg herbicydowy należy wykonać jak najwcześniej, w miarę możliwości wjazdu w pole. Jednak nie likwidujemy w ten sposób jednocześnie chwastów jarych wschodzących dopiero wiosną. Jeśli chcemy poczekać i jednym zabiegiem zniszczyć chwasty zimujące i wiosenne, to te pierwsze zahartowane, o silnie rozwiniętym korzeniu, często bywają trudne do zwalczenia zabiegami wiosennymi. Wymagają zastosowania najwyższych dawek i drogich herbicydów. Najbardziej korzystnym rozwiązaniem jest ich jesienna eliminacja. Ponadto wiosną nie zawsze są odpowiednie warunki atmosferyczne, zwłaszcza temperatura powietrza, która umożliwiłaby bezpieczne stosowanie herbicydów. Wraz ze wzrostem roślin, a więc zaawansowaniem faz rozwojowych zbóż i chwastów, maleje ilość skutecznych substancji czynnych, które możemy bezpiecznie stosować w uprawach. Poza tym wzrastają koszty zabiegów ochrony roślin.
Po lustracji plantacji, przy wyborze herbicydu dobrze jest wziąć pod uwagę: spektrum zwalczanych chwastów, zakres temperatur, w jakich będzie działał środek i możliwość mieszania z innymi komponentami. Istotne jest, aby spektrum działania stosowanego herbicydu było jak najszersze, to zagwarantuje większą pewność skutecznego oczyszczenia pola. Istotne jest, aby wybrany herbicyd działał na takie gatunki, jak: zimujące – chaber bławatek, przytulia czepna, chwasty krzyżowe, mak polny; wschodzące wiosną – komosa biała czy chwasty rumianowate.
Prof. Bogusława Jaśkiewicz
IUNG-PIB Puławy
Proponuje poczytac o metodach permakulturowych. Zniszczycie gleby i zatrujecie wody, co zostawicie przyszlym pokoleniom?