Wysokie temperatury w ciągu dnia sprawiają, że na plantacjach rzepaku obserwujemy coraz większą presję chowaczy łodygowych. Jakie są progi szkodliwości i czym zwalczać te szkodniki?
W zasadzie od początku stycznia na polu powinny być wystawione żółte naczynia do monitoringu szkodników. W pierwszej kolejności obserwujemy w nich odłowione chrząszcze dwóch chowaczy. Progi szkodliwości dla nich są różne:
- chowacz brukwiaczek, czyli ten pojawiający się zwykle wcześniej, większy, ciemniejszy, atakujący łodygi – 10 chrząszczy w ciągu 3 dni lub 2 – 4 chrząszcze na 25 roślinach (np. odłowione czerpakiem);
- chowacz czterozębny, czyli ten nieco mniejszy, szary z jasną plamką na grzbiecie, pojawia się zwykle później, a larwy żerują w ogonkach liściowych – 20 chrząszczy w ciągu 3 dni lub 6 chrząszczy na 25 roślinach (np. odłowione czerpakiem).
Żółte naczynia powinny być ustawione zawsze w miejscu niezacienionym, ale na każdy z tych gatunków w innym miejscu:
- na chowacza brukwiaczka – na polu sąsiednim obecnej plantacji rzepaku, na którym był rzepak w poprzednim sezonie lub z którego najbliżej do miejsca po rzepaku w poprzednim roku;
- na chowacza czterozębnego – na polu z tegorocznym rzepakiem, ale od strony najbliższych zadrzewień, lasów, zagajników, rowów, nieużytków.
Ważne jest też, aby obecnie codziennie kontrolować naczynia i spisywać odłowione owady. Te które już policzyliśmy trzeba usuwać z naczynia, aby w kolejnym dniu ich ponownie nie liczyć.
Nie zawsze chowacze złapią się w żółte naczynie lub skutecznie się z niego wydostaną. Dlatego czasem lepiej jest przeprowadzić monitoring za pomocą czerpaka. Cóż to takiego? Jest to rodzaj “siatki na motyle”. Czerpak to taka siatka napięta na ramkę o trójkątnym kształcie (ramka w postaci trójkąta np. równobocznego o boku długości ok. 50–60 cm) z przymocowaną do jednego z wierzchołków rękojeścią długości do 1 m. Na trójkątnej ramce rozciągnięty jest worek z drobnej siatki czy tiulu. Czerpakiem takim nie machamy w powietrzu jak na motyle, ale czerpiemy nim z roślin przesuwając jeden z boków trójkąta (przeciwległy do rękojeści) przesuwając nim po łanie roślin. Po każdym taki czerpaniu zaglądamy do środka i sprawdzamy oraz liczmy złapane owady.
Insektycydy na chowacze łodygowe
Na szczęście mamy dość dużo insektycydów na chowacze łodygowe, ale niestety są one zakwalifikowane do niewielu grup chemicznych. Chcąc, nie chcąc ćwiczymy odporność owadów. Jednak nie mamy wyjścia. Jedyna rada, to zmieniać grupę czynną (patrz wykaz substancji poniżej) z każdym zabiegiem. Warto też pamiętać, że najtańsze i najpopularniejsze pyretroidy nie znoszą, gdy ciecz użytkowa ma wyższe pH. Zatem należy ją najpierw zakwasić adiuwantem lub kwasem cytrynowym tak aby uzyskać pH nie większe niż 6,5. Innym sposobem zwiększenia skuteczności pyretroidów i acetamiprydu jest łączne ich stosowanie z tebukonazolem (o ile są też choroby). Ponadto pyretroidy można też mieszać z r.s.m., ale ten musi być rozcieńczony z wodą w stosunku 1: 3.
Na chowacza brukwiaczka mamy obecnie następujące insektycydy (wg substancji czynnych):
- grupa IRAC 3A – deltametryna: Decis Expert 100 EC, Delmus, Deltakill, Deltaro, Demetrina 25 EC, Prokill, Scatto, Decis Mega 50 EW;
- grupa IRAC 3A – etofenproks: Kedu 30 EC, Trebon 30 EC, Uppercut 30 EC;
- grupa IRAC 3A – gamma-cyhalotryna: Cihalotrin 60 CS, Modivo 60 CS, Nonnus 60 CS, Rapid 060 CS, Vantex 60 CS;
- grupa IRAC 3A – lambda-cyhalotryna: Judo 050 CS, Kaiso 050 EG, Karate Zeon 050 CS, Kusti 050 CS, Ninja 050 CS, Topgun 050 CS;
- * Grupa IRAC 3A – tau-fluwalinat: Evure 240 EW, Kaliber 240 EW, Mavrik Vita 240 EW, Portos 240 EW, Selia 240 EW;
- grupa IRAC 4A – acetamipryd: Acelan 20 SP, Aceplan 20 SP, Marabel 20 SP, Miros 20 SP, Aceiro 200 SL, Acetamip Płynny 200 SL, Camelina 200 SL, Carnadine 200 SL, Geri 20 SP, Kestrel 200 SL, Kobe 20 SP, Lanmos 20 SP, Leptosar 200 SL, Mospilan Classic, Pro-Piryd, Pro-Piryd SL, Prosperace 200 SL, Roslix 200 SL, Sekil 20 SP, Shooter 200 SL, Silencium 200 SL, Sombrero 200 SL, Tazonit 200 SL, Uni Insect 200 SL;
- grupa IRAC 4A + 3A – acetamipryd + lambda-cyhalotryna: Inazuma 130 WG, Inpower 130 WG, Nepal 130 WG;
- grupa IRAC 4D + 3A – flupyradifuron + deltametryna: Sivanto Energy.
Na chowacza czterozębnego mamy obecnie następujące insektycydy (wg substancji czynnych):
- grupa IRAC 3A – cypermetryna: Cyperfor II 100 EC, Cimex 500 EC, Cimex Forte 500 EC, Crassus, Cyperkill Max 500 EC, Cythrin 500 EC, Insektus Duo 500 EC, Permet 500, Sorcerer Maks, Superkill 500 EC;
- grupa IRAC 3A – deltametryna: Decis Expert 100 EC, Deka 2,5 EC, Delmus, Deltakill, Deltaro, Demetrina 25 EC, Dyno 2.5 EC, Matrix 2,5 EC, Poleci 2,5 EC, Prokill, Scatto, Decis Mega 50 EW,
- grupa IRAC 3A – etofenproks: Kedu 30 EC, Trebon 30 EC, Uppercut 30 EC;
- grupa IRAC 3A – lambda -cyhalotryna: Kidrate, Judo 050 CS, Karate Zeon 050 CS, Ninja 050 CS, Topgun 050 CS;
- grupa IRAC 3A – tau-fluwalinat: Kaliber 240 EW, Mavrik Vita 240 EW, Portos 240 EW, Selia 240 EW;
- grupa IRAC 4A – acetamipryd: Aceplan 20 SP, Marabel 20 SP, Miros 20 SP, Aceiro 200 SL, Aceptir 200 SE, Acetamip Płynny 200 SL, Apis 200 SE, Camelina 200 SL, Carnadine 200 SL, Geri 20 SP, Kestrel 200 SL, Kobe 20 SP, Lanmos 20 SP, Leptosar 200 SL, Los Ovados 200 SE, Mospilan Classic, Pro-Piryd, Pro-Piryd SL, Prosperace 200 SL, Roslix 200 SL, Sekil 20 SP, Shooter 200 SL, Silencium 200 SL, Sombrero 200 SL, Tazonit 200 SL, Uni Insect 200 SL;
- grupa IRAC 4A + 3A – acetamipryd + lambda-cyhalotryna: Inazuma 130 WG, Inpower 130 WG, Nepal 130 WG;
- grupa IRAC 4D + 3A – flupyradifuron + deltametryna: Sivanto Energy.
