W ograniczaniu szkodników łuszczynowych dużą rolę pełni monitoring i precyzyjnie ustalony termin zabiegu – zanim samice zdążą złożyć jaja do łuszczyn. Zwalczanie na ogół przypada w okresie opadania płatków kwiatowych i zawiązywania pierwszych łuszczyn. Podpowiadamy, jakie insektycydy można zastosować przeciwko szkodnikom łuszczynowym.
Precyzyjnie ustalony termin zwalczania szkodników łuszczynowych jest kluczowy – kiedy samice zdążą złożyć jaja będzie już za późno, choć w pewnym zakresie żerujące w łuszczynach larwy będą ograniczały insektycydy o działaniu układowym.
Warunki pogodowe bywają w poszczególnych latach zmienne i nalot szkodników może być rozciągnięty w czasie, ale zwalczanie szkodników łuszczynowych przypada najczęściej w okresie opadania płatków kwiatowych i zawiązywania pierwszych łuszczyn.
Problemem jest narastająca odporność szkodników na niektóre substancje czynne insektycydów. To zjawisko coraz częściej obserwuje się w przypadku chowacza podobnika. W celu ograniczania tego ryzyka (a tym samym poprawy skuteczności zabiegu), insektycydy z różnych grup chemicznych o różnych mechanizmach działania należy stosować rotacyjnie, ograniczając liczbę zabiegów z użyciem tej samej substancji czynnej w jednym sezonie wegetacyjnym. Jednak z uwagi na stopniowe wycofywanie przez Komisję Europejską kolejnych substancji czynnych takie działania będą coraz bardziej utrudnione.
Przypominamy, aby zabiegi insektycydowe wykonywać w godzinach wieczornych, po zakończeniu oblotu zapylaczy.
Przykładowe insektycydy zarejestrowane do zwalczania szkodników łuszczynowych w rzepaku ozimym
|
Substancja czynna |
Insektycyd |
Optymalna temperatura działania |
|
ETERY ARYLO-PROPYLOWE (IRAC 3A) |
||
| Etofenproks | Kedu 30 EC, Trebon 30 EC, Uppercut 30 EC | poniżej 20°C |
|
NEONIKOTYNOIDY (IRAC 4A) |
||
| Acetamipryd | Aceplan 20 SP, Aceptir 200 SE, Acetamoc, Apis 200 SE, Camelina 200 SL, Carnadine 200 SL, Kestrel 200 SL, Kobe 20 SP, Lanmos 20 SP, Leptosar 200 SL, Los Ovados 200 SE, Marabel 20 SP, Miros 20 SP, Mospilan 20 SP, Prosperace 200 SL, Roslix 200 SL, Sekil 20 SP, Shooter 200 SL, Silencium 200 SL | szeroki zakres |
|
PYRETROIDY (IRAC 3A) |
||
| Cypermetryna | Cimex Forte 500 EC*, Cimex Max 500 EC*, Cyperkill Max 500 EC*, Cypermoc*, Cythrin 500 EC*, Insektus 500 EC*, Insektus Duo 500 EC*, Sorcerer 500 EC*, Spider 500 EC*, Super Cyper 500 EC*, Superkill Max 500 EC*, Supersect 500 EC* | poniżej 20°C |
| Deltametryna | Decis Expert 100 EC, Decis Mega 50 EW, Delmetros 100 SC**, Delta 50 EW, Delta-Glob 25 EC, Koron 100 SC**, Pilgro 100 SC** | |
| Esfenwalerat | Sumi-Alpha 050 EC, Sumicidin 050 EC | |
| Lambda-cyhalotryna | Judo 050 CS, Kaiso 050 EG, Kaiso Sorbie, Karate Zeon 050 CS, Kivano 050 EG, Kusti 050 CS, Minori 050 EC, Nagomi 025 WG, Ninja 050 CS | |
| Tau-fluwalinat | Evure 240 EW, Kaliber 240 EW, Mavrik Vita 240 EW, Selia 240 EW | |
|
PYRETROIDY + NEONIKOTYNOIDY (IRAC 3A + 4A) |
||
| Lambda-cyhalotryna + acetamipryd | Inazuma 130 WG, Inpower 130 WG, Nepal 130 WG | szeroki zakres |
|
PYRETROIDY + BUTENOLIDY (IRAC 3A + 4D) |
||
| Deltametryna + flupyradifuron | Sivanto Energy | szeroki zakres |
* insektycydy zarejestrowane tylko do zwalczania chowacza podobnika; ** insektycydy zarejestrowane tylko do zwalczania pryszczarka kapustnika
Obserwacje plantacji pod kątem terminu pojawu i liczebności szkodników łuszczynowych należało rozpocząć już bezpośrednio przed kwitnieniem rzepaku, choć najczęściej termin ich nasilenia i zwalczania przypada na okres opadania płatków kwiatowych i zawiązywania pierwszych łuszczyn. Szczególnie dokładne obserwacje należy prowadzić w tych rejonach uprawy rzepaku, gdzie w ubiegłym roku stwierdzono minimum 5 proc. uszkodzonych łuszczyn lub gdy zaobserwowano 100 uszkodzonych łuszczyn na 1m2. Dokładny i systematyczny monitoring pozwoli też stwierdzić, czy zagrożenie dotyczy całej plantacji, czy może jest ograniczone do pasów brzeżnych – takie działania to korzyści zarówno ekonomiczne, jak i dla środowiska (mniejsza chemizacja).
Fragment artykułu „Ochronić łuszczyny rzepaku” autorstwa dr Przemysława Strażyńskiego z IOR-PIB w Poznaniu, który ukazał się w majowym wydaniu Wiadomości Rolniczych Polska
