Rolnictwo, tak jak praktycznie każda dziedzina, może się poszczycić wieloma rekordami. Bardzo często mówimy o rekordowych plonach, czy wydajności produkcyjnej poszczególnych zwierząt, jednak bardzo ciekawe okazują się rekordy dotyczące konkretnie techniki. Wybrane przykłady gigantycznego wręcz sprzętu mogą być bardzo interesujące nie tylko dla osób zainteresowanych jedynie rolnictwem, lecz są zwyczajnie odbierane, jako nietypowe ciekawostki.
Trzeba mieć świadomość, że cały czas są odnotowywane próby bicia różnych rekordów, sam rozwój technologii galopuje, a i źródła czasami bywają ze sobą niespójne. Dlatego też czasami ciężko określić kryteria oceny, aby móc jednoznacznie powiedzieć, że coś jest największe w swojej kategorii.
Jednym z przykładów tego typu problemu może być kwestia największego pługa rolniczego. Pewnie wielu z nas słyszało o potężnym 20 skibowym pługu Grégoire Besson, który to finalnie po pobiciu rekordu dwudziestoczterogodzinnej orki pracuje w gospodarstwie rolnym. Trzeba jednak pamiętać, że został on stworzony na potrzebę bicia ww. rekordu, natomiast największe seryjnie produkowane pługi, mają do kilkunastu korpusów. Bardzo ciekawym jest fakt, że właściwie laur największego pługa, mógłby należeć się konstrukcji z 44 korpusami. Taki właśnie potwór został użyty w roku 2021 do pracy z repliką parowego ciągnika Case 150 produkowanego od 1904r., Orka ta (wg dzisiejszych standardów) pozostawia wiele do życzenia, jednak wspomniany traktor parowy miał być de facto największym tego typu z masą około 35 t, co pasuje do dzisiejszej listy.
O wiele bardziej klarowna wydaje się być sprawa największego ciągnika rolniczego. Od wielu lat palmę pierwszeństwa w tym temacie dzierży Big Bud 16V-747. Ta 46 letnia już konstrukcja to potężny traktor ważący bez balastu około 50 ton. Naturalne, że tak wielka masa ciągnika niesie za sobą kolejny rekord, czyli jednostkę napędową, której moc po modyfikacjach sięgnęła ponad 1000 KM. Pojemność zbiornika paliwa tego ciągnika, mocno działa na wyobraźnię, 4 niemal pełne „mauzery”(3800 litrów) oleju napędowego to dla wielu rolników zapas na cały sezon. Żeby oddać sprawiedliwość, należy zaznaczyć, że wspomniany Big Bud 16V-747 nie wszedł ostatecznie do seryjnej produkcji. Co nie zmienia faktu, że wśród największych ciągników rolniczych świata znajdziemy kilka innych modeli od tego producenta (950/50, 740, 650/50).
Być może jest teraz czas na opisanie największych agregatów uprawowych, siewników, opryskiwaczy, kombajnów itp. jednak te maszyny mają reprezentację zbliżonych do siebie maksymalnych wielkości u wiodących producentów sprzętu rolniczego. Warto jednak poznać nową, monstrualną wręcz odsłonę mechanizacji rolnictwa. Mowa tutaj o technologii ciągnika bramowego czy też nośnika narzędzi, którego przedstawicielem jest Nexat. Jest to maszyna, a w zasadzie pojazd o szerokości nawet 14 m (w trakcie pracy), dla którego wyprodukowano poszczególne moduły do różnych prac polowych, gdzie szczególnie ciekawe wydaje się rozwiązania tworzące z zespołu kombajn zbożowy.
Wypada odpowiedzieć sobie pokrótce na pytanie, dla jakiego odbiorcy produkowany jest największy sprzęt rolniczy. Na pierwszą myśl przychodzi nam wielkość areału danego gospodarstwa, ponieważ żeby posiadanie wielkich maszyn miało ekonomiczny sens, wypada mieć bardzo dużo ziemi do obrabiania, i w zasadzie jest to słuszne założenie z tym tylko zastrzeżeniem, że wielkość poszczególnych działek oddaje charakter dużego gospodarstwa. Zbyt dużo manewrowania po mniejszych działkach, nie pozwoli na wydobycie potencjału z gigantycznej maszyny rolniczej, a może dojść do odwrotnej sytuacji, gdy duże gabaryty wręcz spowolnią płynność i dynamikę produkcji. Innym, równie ważnym zagadnieniem, jest posiadanie odpowiednio dużych ciągników w przypadku zakupów wielkiego sprzętu towarzyszącego. Poza polem, istotne są także techniczne uwarunkowania gospodarstwa, tj. adekwatne szerokości oraz wysokości przejazdów, wiat, magazynów itp..
Na koniec warto wspomnieć, że wybrane wyżej przykłady „wielkiej techniki”, w przeciwieństwie do wielu lokalnych rekordów plonowania, czy wydajności zabiegów agrotechnicznych, są najczęściej wysoce obiektywne. Znaczy to, że waga, szerokość itp. są mierzalne w konkretnych jednostkach, a na przykładową wydajność siewu czy zbioru, wpływ będzie miał kształt areału, warunki atmosferyczne czy też umiejętności operatora. Nie zmienia to jednak faktu, że rolnictwo to dziedzina, która może zaskakiwać i zaciekawiać ludzi nie do końca związanych z branżą.
Józef Woś
