Skoro nadszedł nowy rok, a stary, 2014, wkrótce odejdzie w zapomnienie, warto go podsumować. Jaki był dla rolników?
Instytutu Rozwoju Rolnictwa im. Wł. Grabskiego podsumował rok 2014. Jakie wnioski? Przede wszystkim, to nie był dobry okres dla rolnictwa. Odczuwalne były przede wszystkim skutki wystąpienia afrykańskiego pomoru świń (ASF) i rosyjskiego embarga. Niestety, nie zrekompensowały tego wyższe zbiory zbóż. Wprost przeciwnie – w ostatnich kilkunastu miesiącach nastąpił spadek dochodów rolników. Zmiana norm procesu wędzenia wędlin i wyhamowanie eksportu wołowiny spowodowanej przez zakaz uboju rytualnego wpłynął negatywnie na rynek mięsa.
Zbiory zbóż były w bieżącym roku na rekordowym poziomie. Jak podaje GUS, zbliżyły się one do 32 mln ton. Były wyższe aż o 12,3 % niż w roku ubiegłym, kiedy wyniosły 28,5 mln ton. Zbiory pszenicy wzrosły o 21%, pszenżyta i jęczmienia o 12 %. Tylko zbiory żyta spadły, i to aż o 17%. Było to spowodowane zmniejszeniem areału jego upraw. Powodem tego spadku są większe trudności z jego zbytem z uwagi na malejące spożycie pieczywa żytniego, a także gorszą wartość paszową tego ziarna, w porównaniu do pozostałych gatunków zbóż.
Na rynku mleka, finalnie sytuacja przedstawia się równie nieciekawie. Co prawda na początku roku, ceny mleka rekordowo wzrosły – aż do 1,50 zł za litr. W kwietniu okazało się jednak, że przekroczyliśmy kwotę mleczną o 8%. Później ceny mleka zaczęły spadać. Część hodowców zmniejszyła liczebność stad, przez co produkcja zmalała.
Pod koniec lipca, Rosja, w odwecie za sankcje unijne, wprowadziła embargo na polską żywność. Ta decyzja była fatalna przede wszystkim dla polskich producentów owoców i warzyw. Federacja była dotychczas największym odbiorcą polskich jabłek, a rynek krajowy nie był w stanie wchłonąć tak dużej ilości owoców, czego skutki dotkliwie odczuli polscy sadownicy.
Te i inne czynniki sprawiły, że w obecnym roku, po raz pierwszy od kilu lat, dochody rolników zmniejszyły się. Można tu mówić o spadku w granicach 8-10 %. Na kolejną redukcję dochodów, polscy rolnicy muszą być przygotowani w najbliższym półroczu. Dlaczego? Poziom eksportu artykułów rolno-spożywczych powinien kształtować się na poziomie z 2013 roku.
Rok 2014 był kolejnym, w którym nastąpił wzrost średnich cen uzyskiwanych ze sprzedaży ziemi. Wg danych ANR, średnia cena gruntów rolnych w Polsce wynosi prawie 25 tys. zł za 1 hektar. Najdroższe grunty są w Wielkopolsce, a najtańsze w woj. Świętokrzyskim.
Renata Struzik, za: Marcin Wroński, prezes Instytutu Rozwoju Rolnictwa im. Władysława Grabskiego
