Powiedział Bartek, że dziś Tłusty Czwartek. Bartkowa uwierzyła, pączków nasmażyła – mówi porzekadło. Statystyki mówią, że w Tłusty Czwartek Polacy zjadają 100 milionów pączków! Na jeden żołądek (wliczając niemowlęta) przypada więc ponad 2,5 pączka. Takie słodkie narodowe obżarstwo przypada tylko raz w roku, w ostatni czwartek przed Wielkim Postem.
Wtym dniu tradycyjnie dozwolone” jest obżarstwo. Zwyczaj ten w Polsce sięga czasów średniowiecza. Jak podają różne źródła, na przednówku często już gospodarze nie mieli czym nakarmić zwierząt inwentarskich i trzeba je było… zjeść.
Pączek jest tradycyjnym specjałem kuchni arabskiej. Według innych zapisów historia pączka rozpoczęła się wstarożytnym Rzymie, gdzie ostatnie dni karnawału były czasem zabawy, obfitego jedzenia ipicia. Wszyscy wtedy zajadali się tłustymi potrawami, awszczególności pączkami. Pierwsze pączki wPolsce, również zwane blinami lub babałuchami, wniewielkim stopniu przypominały dzisiejsze. Wprawdzie smażono je na smalcu, ale zrobione były zchlebowego ciasta inadziewane słoniną. Podawano je ztłustym mięsiwem isuto to wszystko zapijano wódeczką.
Swoje słodkie oblicze pączek przybrał wwieku XVI. Na mieszczańskich stołach pojawiać się zaczęły racuchy, bliny ipampuchy. Sam pączek “zaokrąglił się” na przełomie XVII iXVIII wieku. Pisał onim polski historyk ipamiętnikarz, ks. Jędrzej Kitowicz już w XVIII wieku w”Opisie obyczajów…”: miejski pączek (chluba wileńskich iwarszawskich cukierników) “był tak pulchny, że ścisnąwszy go wręku, znowu rozciąga się do swojej objętości, awiatr zdmuchnąłby go zpółmiska” Wiejski pączek był twardszy i- cytując dalej Kitowicza – “specjałem tym można było nabić niezłego guza ipodsinić oko”.
Pączek ma wPolsce ugruntowaną pozycję, po kiełbasie ibigosie jest chyba najbardziej rozpoznawalnym naszym towarem eksportowym. I mimo, że przeciętnie pączek liczy aż 226 kalorii, każdy łasuch nie wyobraża sobie Tłustego Czwartku przynajmniej bez jednego zjedzonego pączka. Warto też pamiętać, że według jednego zprzesądów, jeśli ktoś wTłusty Czwartek nie zje ani jednego pączka nie będzie się mu wiodło. Inne wierzenie zkolei mówi, że podczas przyrządzania pączków nadziewało się niektóre migdałem lub orzechem. Wierzono, że kto na nie trafi, będzie miał wżyciu szczęście.
Informacje dodatkowe:
Każdy region kraju ma swoje tradycyjne przepisy na pączki. Polecamy tym razem purcle kaszubskie.
Składniki:
1 kg maki, 12 dkg drożdży, 10 żółtek, 0,5 l mleka, 15-20 dkg cukru, 20 dkg masła, kieliszek spirytusu, 40 dkg marmolady lub odsączonych konfitur, 10-15 dkg cukru pudru, skórka pomarańczowa, sól, olej lub smalec do smażenia.
Wykonanie:
Przygotować rozczyn (połączyć mleko, drożdże, cukier, sól). Jaja ubić, dodać mąkę i rozczyn. Wyrobić drewnianą łyżką, dodać rozpuszczone mało, skórkę pomarańczową i spirytus. Powtórnie dobrze wyrobić i pozostawić do wyrośnięcia. Następnie ciasto rozwałkować, uformować pączki i nadziewać je powidłami. Smażyć w głębokim tłuszczu na złocisty kolor. Odsączyć i posypać cukrem pudrem.
